Năm nay, theo ước tính địa phương, toàn xã Hoàng Vân sẽ thu khoảng 50–60 tấn trám tươi, bán với giá trung bình khoảng 120.000 đồng/kg, khiến doanh thu toàn xã dự kiến vượt 6 tỷ đồng. Với mức giá và sản lượng như hiện tại, nhiều gia đình thu nhập từ trăm triệu đến hàng tỷ đồng mỗi vụ, đặc biệt với những vườn trám cổ thụ cho quả dày.
![]() |
Những cây trám đen cổ thụ là cả gia tài c ủa người dân Hoàng Vân. Ảnh minh họa |
Trám đen ở Hoàng Vân sinh trưởng tốt trên diện tích tập trung, nhiều cây có tuổi đời hàng chục đến hàng trăm năm. Toàn xã hiện có hàng nghìn cây trám trong diện tích khoảng vài chục hécta; riêng thôn Vân Xuyên chiếm phần lớn với hơn 1.000–3.000 cây tùy nguồn thống kê. Những cây ghép từ 6–10 năm trở lên có thể cho năng suất từ 2–3 tạ quả/cây/vụ, trong khi cây cổ thụ vài chục đến hàng trăm năm có thể cho 100–200 kg hoặc hơn mỗi vụ.
Người dân Hoàng Vân không chỉ bán trám tươi mà còn chế biến nhiều sản phẩm có giá trị cao hơn như trám nấu (nham trám), trám muối, trám kho thịt, nâng giá bán lên 160–180 nghìn đồng/kg cho sản phẩm chế biến. Sự đa dạng này giúp sản phẩm trám có chỗ đứng trên chợ hàng đặc sản, đồng thời kéo dài thời gian lưu giữ giá trị và giải quyết đầu ra cho sản lượng.
![]() |
Trám đen được chế biến thành nhiều món ăn đặc sản. Ảnh minh họa |
Nhằm bảo tồn nguồn gen và mở rộng diện tích chất lượng, các nhà khoa học từng khảo sát quần thể hơn 4.000 cây trám tại địa phương và chọn ra các cây đầu dòng làm mắt ghép, nhân giống để chuẩn hóa giống trám ngon và tăng sản lượng. Ngoài ra, địa phương cũng ghi số, bảo tồn gần 100 cây cổ thụ trên 100 năm tuổi nhằm khai thác bền vững và phát triển thương hiệu sản phẩm.