Theo số liệu từ Bộ Nông nghiệp Malaysia, diện tích trồng sầu riêng đã tăng từ 70.286 ha vào năm 2019 lên khoảng 92.129 ha năm 2024. Sản lượng cả nước ước đạt gần 569.000 tấn trong năm nay. Bước nhảy này chủ yếu đến từ nhu cầu toàn cầu tăng cao, đặc biệt với dòng giống cao cấp.

Musang King (D197), tượng đài sầu riêng Malaysia vẫn là lựa chọn số một với vỏ xanh vàng, thịt sánh mịn, hương vị hòa quyện ngọt – đắng. Tuy nhiên, ngày càng nhiều giống cao cấp khác được chính phủ đề cử cho xuất khẩu, như Bukit Merah (Sultan King/D24), Black Thorn, Red Prawn, Tekka, Hajah Hasmah và Sultan.

Viện Mardi đang phát triển dòng lai MDUR – sản phẩm giữa D10 & D24, tiêu biểu là dòng MDUR 88 (MS88) có hương vị tương tự Musang King, cùng MDUR 78 & MDUR 79 – mang lại năng suất cao, khả năng kháng bệnh tốt.

Năm 2023, Malaysia xuất khẩu 54.374 tấn sầu riêng, trị giá 1,51 tỷ ringgit (khoảng 357 triệu USD), trong đó Trung Quốc chiếm 45,7% giá trị. Sự đột phá đáng chú ý là Trung Quốc đã chính thức cho phép nhập khẩu sầu riêng tươi Malaysia sau khi ký “Protocol on Phytosanitary Requirements” tháng 6/2024. Theo đó, lô hàng đầu tiên được xuất qua đường hàng không vào tháng 8/2024.

Một quốc gia ASEAN đang 'nuôi đội quân sầu riêng mới', cạnh tranh gay gắt với Thái Lan và Việt Nam tại Trung Quốc
Malaysia đặt mục tiêu giá trị xuất khẩu durian đến 500 triệu USD vào năm 2030. Ảnh minh họa

Không chỉ dừng lại ở Trung Quốc và Hồng Kông, Malaysia còn mở rộng sang các thị trường như Anh, Canada, UAE, Úc, và Hà Lan. FAMA, Cơ quan Tiếp thị Nông sản Liên bang cam kết đẩy mạnh hoạt động xúc tiến thông qua triển lãm, chợ kỹ thuật số, quảng bá tại cửa hàng và chương trình chứng nhận “Malaysia’s Best” nhằm tăng độ tin cậy của thương hiệu quốc gia.

Malaysia đã cấu trúc vừa “chứng nhận giống” vừa "chuỗi kiểm dịch và truy xuất nguồn gốc" nhằm tuân thủ yêu cầu kỹ thuật khắt khe từ các thị trường nhập khẩu . Biện pháp này bao gồm đăng ký giống, xử lý nhiệt và cấp chứng nhận trang trại xuất khẩu, đảm bảo độ an toàn sinh thực vật và chất lượng quả tươi khi đến tay người tiêu dùng quốc tế.

Nỗ lực này diễn ra trong bối cảnh Malaysia phải cạnh tranh trực tiếp với Thái Lan, vốn chiếm 57% thị phần Trung Quốc và Việt Nam với 38%. Tuy vậy, ngành sầu riêng Malaysia cũng đang đối mặt vấn đề về phát triển bền vững.

Malaysia đặt mục tiêu giá trị xuất khẩu durian đến 500 triệu USD vào năm 2030, nhờ kết hợp đa dạng giống, nâng cao chất lượng và mở rộng thị trường toàn cầu. Với định hướng như vậy, quốc gia này có tiềm năng trở thành đối thủ thực sự đáng gờm của Thái Lan và Việt Nam trên bản đồ sầu riêng quốc tế.