Sự việc diễn ra vào giữa tháng 3/2025 khi anh P. (quê Giang Tô, Trung Quốc) tham gia một tour 5 ngày do một công ty bảo hiểm tổ chức tại Vân Nam. Anh chỉ phải đóng một khoản tiền nhỏ, phần còn lại do nhà tổ chức tài trợ. Trong lịch trình, đoàn được dẫn đến một cửa hàng bán vàng ngọc và anh P. mua các món trang sức với tổng hóa đơn 28.000 NDT (hơn 102 triệu đồng). Sau khi về nhà, một người bạn có chuyên môn trong lĩnh vực ngọc trang sức thẩm định và đánh giá tổng giá trị thực tế chỉ khoảng 2.000 NDT (hơn 7 triệu đồng). P. ngay lập tức đề nghị hoàn trả theo chính sách “30 ngày đổi trả không lý do” mà anh được hướng dẫn trong tour, nhưng cửa hàng viện dẫn hợp đồng “không đổi trả” đã ký để từ chối.

Những giấy tờ mà anh P. ký khi mua hàng được mô tả là không rõ ràng, thậm chí một số bản không ghi thông tin bên bán đầy đủ hoặc cửa hàng không cung cấp bản gốc cho người mua. Các cơ quan giám sát địa phương (bao gồm Trung tâm giám sát trả hàng và Cục Quản lý thị trường chi nhánh Vân Nam) khi tiếp nhận vụ việc cho biết cửa hàng cung cấp chứng nhận, có giá niêm yết và người mua đã ký thỏa thuận, nên cơ quan giám sát không can thiệp sâu hơn. Cơ sở này khiến vụ việc bị đình trệ nhiều tháng từ khi khởi kiện tháng 3 cho tới tháng 7/2025.

Mua ngọc 100 triệu trong tour du lịch, người đàn ông nhận bài học đắng ngắt khi 'check giá' chỉ 7 triệu đồng
Anh P. muốn hoàn trả chiếc vòng ngọc nhưng không được. Ảnh minh họa

Luật sư và chuyên gia pháp lý cho rằng những điều khoản như “không được tiết lộ giao dịch”, “hàng giá gốc không đổi trả” có thể cấu thành “điều khoản bất công” và có khả năng bị tòa án tuyên vô hiệu nếu người tiêu dùng khởi kiện. Nếu chứng minh có hành vi lừa dối hoặc ép buộc mua hàng, người tiêu dùng có thể yêu cầu bồi thường theo luật bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng; một số trường hợp có thể xin bồi thường gấp ba lần nếu có bằng chứng gian lận thương mại. Tuy nhiên, thực tế chứng minh quá trình khởi kiện tốn thời gian và chi phí, đặc biệt khi bên bán viện dẫn ký kết và có bằng chứng ghi âm, ghi hình mua bán

Cơ quan chức năng Trung Quốc đã đưa ra nhiều cảnh báo về “mua sắm theo tour” ở các tỉnh có đặc sản đá quý, khi khách bị dẫn vào các cửa hàng liên kết, được bán với giá cao và kèm theo các điều khoản khó rút lui. Với người tiêu dùng, chuyên gia khuyến cáo đọc kỹ mọi giấy tờ trước khi ký, yêu cầu bản gốc hợp đồng và hóa đơn có đủ thông tin người bán; kiểm tra chứng nhận vật liệu của sản phẩm với bên thứ ba độc lập nếu nghi ngờ; lưu trữ mọi bằng chứng (ghi âm, ảnh, video, tin nhắn) và nếu bị từ chối bảo hành hoặc hoàn trả cần kịp thời liên hệ với cơ quan bảo vệ quyền lợi.