Số liệu chính thức cho thấy chỉ số giá tiêu dùng (CPI) riêng cho cà phê trong tháng 8/2025 đã tăng khoảng 21% so với cùng kỳ năm trước, mức tăng nhanh nhất kể từ cuối những năm 1990. Trung bình cà phê xay đóng gói tại siêu thị đang được ghi nhận ở mức 8,87 USD/pound, mức cao nhất từng được báo cáo.

Nguyên nhân của cú sốc giá do thiếu hụt nguồn cung toàn cầu và chính sách thuế quan. Brazil - nhà sản xuất arabica hàng đầu thế giới và nguồn cung lớn cho thị trường Mỹ - chứng kiến lượng xuất khẩu sang Mỹ sụt mạnh trong những tháng gần đây. Dữ liệu vận tải và thương mại cho thấy khối lượng xuất khẩu từ Brazil trong tháng 8 giảm sâu, khiến các nhà rang xay tại Mỹ thiếu hụt nguồn nguyên liệu thô. Đồng thời, quyết định áp biểu thuế nhập khẩu 50% với một số hàng hóa từ Brazil vào mùa hè 2025 đã làm trầm trọng thêm tình trạng này.

Người Mỹ choáng váng khi giá một mặt hàng tăng kỷ lục trong gần 30 năm, Việt Nam cần chớp ngay cơ hội

Biến động CPI cà phê tại Mỹ giai đoạn 1–8/2025. Nguồn: FRED/BLS

Trong bối cảnh đó, Việt Nam - nhà sản xuất robusta lớn nhất thế giới - đứng trước cơ hội tăng thị phần trên thị trường toàn cầu. Số liệu sản lượng niên vụ và dự báo của các cơ quan chuyên ngành cho thấy sản lượng Việt Nam mùa 2023-2024 ở mức khoảng 1,6-1,7 triệu tấn, phần lớn là robusta dùng cho cà phê hòa tan và pha phin. Tuy nhiên, Việt Nam cũng chịu ảnh hưởng của thời tiết bất lợi, khiến sản lượng có thể giảm so với kỳ vọng, làm giảm khả năng bù đắp thiếu hụt arabica tại Mỹ.

Người Mỹ choáng váng khi giá một mặt hàng tăng kỷ lục trong gần 30 năm, Việt Nam cần chớp ngay cơ hội
Tác động của thuế và gián đoạn xuất khẩu sẽ thể hiện rõ hơn trong khoảng thời gian từ tháng 10-11/2025. Ảnh minh họa

Nhiều nhà phân phối và siêu thị Mỹ cho biết họ đang “gồng mình” để tạm thời hấp thụ chi phí tăng, tránh chuyển ngay toàn bộ gánh nặng sang người tiêu dùng. Tuy nhiên, chuyên gia cảnh báo nguồn dự trữ chỉ là giải pháp tạm thời. Nếu nhu cầu tiêu thụ giữ vững, các kho dự trữ sẽ giảm và áp lực lên giá bán lẻ có thể tăng thêm trong vài tháng tới. Theo dự báo, tác động đầy đủ của thuế và gián đoạn xuất khẩu sẽ rõ rệt hơn vào mùa thu, khoảng tháng 10–11/2025.

Giá cà phê tăng góp phần vào xu hướng lạm phát lương thực đang tác động lên chi phí sinh hoạt của người dân. Tháng 8/2025, chỉ số CPI tổng thể của Mỹ tăng 2,9% so với cùng kỳ và cà phê là một trong những mặt hàng có mức tăng nổi bật.