Ngày 6/8, Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos Jr. đã ra quyết định tạm ngừng toàn bộ hoạt động nhập khẩu gạo kể từ ngày 11/9 đến 30/10/2025. Lệnh cấm này được đưa ra theo đề xuất của Bộ Nông nghiệp Philippines nhằm bảo vệ lợi ích của nông dân.

Trong 8 tháng đầu năm 2025, Việt Nam xuất khẩu gần 6,37 triệu tấn gạo, trị giá hơn 3,26 tỷ USD. Trong đó, Philippines tiếp tục là khách hàng lớn nhất với gần 2,9 triệu tấn, chiếm 46% tổng lượng gạo xuất khẩu, tăng 4,2% so với cùng kỳ năm trước.

Trước diễn biến này, bà Bùi Thanh Tâm - Chủ tịch Tổng công ty Lương thực miền Bắc (Vinafood 1) - đã có những nhận định quan trọng tại Hội nghị “Thúc đẩy sản xuất, xuất khẩu gạo và ổn định thị trường gạo” diễn ra chiều 10/9.

Bà Tâm cho rằng việc Philippines tạm dừng nhập khẩu chỉ mang tính ngắn hạn, không ảnh hưởng lớn đến thị trường gạo Việt Nam. "Có thể dự báo tình hình sắp tới sẽ không quá lo ngại đối với gạo Việt Nam", bà nói.

Philippines ra lệnh tạm ngừng nhập khẩu gạo, Chủ tịch công ty có doanh thu 27.000 tỷ nói 'không đáng lo ngại'
Bà Bùi Thanh Tâm, Chủ tịch Tổng công ty Lương thực miền Bắc (Vinafood 1) - Ảnh: VGP/Vũ Phong

Trong 10 năm qua, Việt Nam đã nhiều lần đối mặt với những biến động ở các thị trường xuất khẩu chủ lực, điển hình như khi Trung Quốc giảm mạnh nhập khẩu khiến doanh nghiệp trong nước gặp khó khăn. Tuy nhiên, nhờ chủ động mở rộng thị trường và nâng cao chất lượng, gạo Việt Nam ngày càng khẳng định vị thế.

"Philippines hiện vẫn là thị trường nhập khẩu gạo lớn của Việt Nam. Theo đánh giá, nhu cầu của họ sẽ tiếp tục ổn định, việc tạm ngừng nhập khẩu chỉ mang tính ngắn hạn. Cuối năm, khi bước vào mùa lễ hội, khả năng Philippines quay lại nhập khẩu gạo Việt Nam là trong tầm tay", bà Tâm nhận định.

Với Vinafood 1, bà cho biết doanh nghiệp đã liên tục thu mua tạm trữ gạo trong các tuần gần đây, vừa hỗ trợ tiêu thụ cho nông dân, vừa tạo nguồn hàng sẵn sàng để xuất bán. Song song với đó, Tổng công ty duy trì quan hệ chặt chẽ với đối tác Philippines và đẩy mạnh mở rộng xuất khẩu sang các thị trường khác để tận dụng cơ hội.

Ông Phùng Văn Thành, Tham tán Thương mại Việt Nam tại Philippines, bổ sung rằng mức nhập khẩu của Philippines sẽ không giảm mạnh do sản lượng lúa nội địa còn hạn chế. 6 tháng đầu năm, Philippines mới sản xuất được 9,08 triệu tấn lúa, trong khi mục tiêu cả năm là 20,46 triệu tấn. Như vậy, để bảo đảm nhu cầu, Philippines vẫn phải nhập từ 4,9-5,4 triệu tấn gạo trong năm nay, con số khó có thể thay đổi.

Vinafood 1 là doanh nghiệp Nhà nước được thành lập năm 1995, có vai trò hàng đầu trong xuất khẩu gạo. Năm 2024, Tổng công ty xuất khẩu 1,26 triệu tấn gạo, dẫn đầu cả nước với 14% thị phần. Doanh thu hợp nhất công ty đạt 27.704 tỷ đồng, bằng 150% kế hoạch năm, lợi nhuận ước 315 tỷ đồng, hoàn thành 103% kế hoạch.