Thủ tướng Phạm Minh Chính vừa ký công điện yêu cầu các địa phương ven biển khẩn trương đẩy nhanh tiến độ đầu tư, sớm hoàn thành toàn tuyến đường bộ ven biển dài 2.838 km, một trong những dự án hạ tầng trọng điểm quốc gia.

Theo quy hoạch, đến nay tuyến đường đã hoàn thành và khai thác gần 1.400 km, khoảng 630 km đang thi công, song vẫn còn hơn 808 km dang dở hoặc mới trong giai đoạn chuẩn bị đầu tư. Việc “cán đích” toàn tuyến không chỉ mang ý nghĩa giao thông mà còn là nhiệm vụ chính trị quan trọng, góp phần thúc đẩy liên kết vùng, khai thác tiềm năng kinh tế biển và tạo động lực phát triển mới cho nhiều địa phương.

Đầu tư phải đúng tầm, giải ngân phải kịp thời

Chia sẻ trên sóng VTV1 trong chương trình "Việt Nam hôm nay", Đại biểu Quốc hội, PGS.TS Nguyễn Chu Hồi, người nhiều năm nghiên cứu về biển và quy hoạch phát triển bền vững nhấn mạnh: “Một dự án lớn mà được đầu tư đúng tầm sẽ phát huy tác dụng rất nhanh. Chính vì thế, giải ngân vốn trở thành vấn đề cấp thiết. Khi nhỏ giọt thì khó, nhưng khi đủ nhiều thì giải ngân phải là ưu tiên số một.”

Ông cho rằng, việc tập trung nguồn lực đầu tư công sau sáp nhập bộ, ngành và địa phương đã tạo thuận lợi lớn, tránh tình trạng vốn bị chia nhỏ, manh mún, dẫn đến đầu tư dở dang, thiếu hiệu quả. Đặc biệt, khi phân cấp, phân quyền rõ ràng hơn, trách nhiệm của người đứng đầu càng phải được đặt lên hàng đầu: “Quyền hạn đi đôi với trách nhiệm. Nếu được trao nhiều quyền, người lãnh đạo phải có quyết tâm và cách làm mới để thúc đẩy tiến độ.”

Thúc tiến độ xây dựng đường ven biển: PGS.TS Nguyễn Chu Hồi hiến kế tháo gỡ nút thắt
Đại biểu Quốc hội, PGS.TS Nguyễn Chu Hồi. Ảnh minh hoạ.

Thực tế nhiều năm qua, tình trạng nơi thừa vốn không giải ngân được, nơi lại thiếu vốn đã gây lãng phí và kéo dài dự án. PGS.TS Nguyễn Chu Hồi đánh giá việc Chính phủ cho phép điều chuyển, bổ sung vốn giữa các dự án là bước đi đúng: “Đây là cuộc chơi sòng phẳng. Địa phương nào bị thu hồi vốn sẽ buộc phải hành động quyết liệt, nếu không sẽ rơi vào vòng luẩn quẩn của chậm tiến độ và kém hiệu quả.”

Theo ông, giải pháp này không chỉ tạo áp lực lành mạnh mà còn khuyến khích sự sáng tạo, thúc đẩy địa phương thay đổi cách làm, tăng tính cạnh tranh công bằng trong triển khai đầu tư công.

Cơ hội bứt phá hơn 800 km dang dở

PGS.TS Nguyễn Chu Hồi nhấn mạnh, một trong những rào cản lớn khiến tiến độ đường ven biển chậm trễ là công tác giải phóng mặt bằng. Tuyến đường dài hơn 2.800 km đi qua nhiều địa hình phức tạp: Núi ăn sát biển, hơn 114 cửa sông lớn nhỏ, nhiều mũi nhô, đèo dốc và đồng bằng dễ ngập lụt.

Ông phân tích, địa chất và nền móng ở mỗi vùng miền khác nhau: Miền Trung nhiều khu vực đất yếu, miền núi nhiều đồi dốc, còn đồng bằng lại thường xuyên chịu ngập lụt. Đây là những thách thức tự nhiên không thể bỏ qua khi triển khai hạ tầng. Do đó, cần giải pháp linh hoạt, không cứng nhắc.

"Thay vì chỉ làm đường, có đoạn cần xây cầu cạn, cầu vượt, có đoạn phải linh hoạt thay đổi kỹ thuật để thích ứng với lũ lụt hay địa hình phức tạp, vừa tiết kiệm thời gian vừa đảm bảo kỹ thuật.", ông nhận định.

Bên cạnh đó, việc làm chủ nguồn vật liệu xây dựng và bảo đảm tính đồng bộ, liên thông toàn tuyến cũng phải đảm bảo, bởi chỉ cần một điểm nghẽn ở một cây cầu hay một đoạn nền móng, toàn bộ hệ thống sẽ bị chia cắt.

Đồng thời, ông ủng hộ đề xuất tách giải phóng mặt bằng thành dự án độc lập, không phụ thuộc tiến độ chung của dự án nhóm A, B, C như trước đây. Cách làm này sẽ cho phép “cuốn chiếu”, nơi nào xong trước có thể triển khai ngay, tránh kéo lùi cả dự án.

Thủ tướng đã yêu cầu các địa phương huy động tối đa nguồn lực, thậm chí “tăng ca, tăng kíp”, tháo gỡ kịp thời vướng mắc về bãi đổ thải, vật liệu… ,PGS.TS Nguyễn Chu Hồi nhận định: “Đây không còn là thách thức mà chính là cơ hội. Nếu làm quyết liệt, 808 km còn lại sẽ trở thành động lực bứt phá, kết nối toàn tuyến, khơi dậy nguồn lực khổng lồ từ không gian ven biển.”

Ông khẳng định, với quyết tâm của Chính phủ và sự vào cuộc mạnh mẽ của địa phương, khi những cây cầu được nối liền, tuyến đường được thông suốt, Việt Nam sẽ không chỉ rút ngắn khoảng cách địa lý, mà còn mở ra các trung tâm kinh tế sôi động mới, tạo việc làm và nâng cao đời sống người dân ven biển.