Trung - Mỹ - Hàn xuất ồ ạt một mặt hàng quan trọng sang Việt Nam, chỉ 5 tháng nước ta đã chi 5 tỷ USD để nhập về gần 4 triệu tấn

Theo số liệu từ Tổng cục Hải quan, trong tháng 5/2025, Việt Nam đã nhập khẩu 800.412 tấn chất dẻo nguyên liệu với tổng trị giá hơn 1,07 tỷ USD. So với tháng liền trước, lượng nhập khẩu không đổi nhưng kim ngạch tăng nhẹ 0,7%.

Tính chung 5 tháng đầu năm, tổng lượng nhựa nguyên liệu nhập khẩu lên đến 3,89 triệu tấn, trị giá 5,17 tỷ USD. So với cùng kỳ năm 2024, lượng nhập khẩu tăng mạnh 17,5%, trong khi giá trị cũng tăng 12,3%. Đây là tín hiệu rõ ràng cho thấy nhu cầu sử dụng nhựa tại Việt Nam vẫn đang trên đà mở rộng, nhất là trong các ngành công nghiệp chế biến, bao bì, điện tử, xây dựng và ô tô.

Trong các quốc gia cung cấp, Trung Quốc tiếp tục giữ vững vị trí số một khi chiếm gần 28% tổng lượng nhập khẩu. Cụ thể, Việt Nam đã nhập từ Trung Quốc hơn 1,08 triệu tấn chất dẻo, trị giá khoảng 1,53 tỷ USD, tăng tới 34,1% về lượng và 26,2% về giá trị so với cùng kỳ năm trước. Đặc biệt, giá nhựa từ Trung Quốc đang ở mức cạnh tranh, trung bình chỉ 1.415 USD/tấn, giảm 5%.

Hàn Quốc giữ vững vị trí thứ hai với hơn 650.000 tấn, trị giá 914,43 triệu USD, nhưng ghi nhận sự sụt giảm nhẹ so với cùng kỳ năm ngoái.

Trung Quốc là nước xuất khẩu nhựa dẻo lớn nhất sang Việt Nam. Ảnh minh họa

Mỹ cũng ghi nhận mức tăng trưởng ấn tượng. Chỉ trong 5 tháng đầu năm, Việt Nam nhập hơn 392.000 tấn nhựa từ Mỹ, trị giá 442,57 triệu USD, tăng tới 55,6% về lượng. Giá trung bình từ Mỹ hiện vào khoảng 1.129 USD/tấn, rẻ hơn đáng kể so với các thị trường châu Á, dù phải chịu thuế nhập khẩu khoảng 5% do chưa có hiệp định thương mại song phương với Việt Nam.

Một trong những nguyên nhân giúp hàng nhựa từ Trung Quốc chiếm lĩnh thị phần là chính sách thuế ưu đãi. Cụ thể, theo Hiệp định Thương mại Tự do ASEAN – Trung Quốc (ACFTA), nguyên liệu nhựa như PE, PP từ Trung Quốc nếu có giấy chứng nhận xuất xứ (C/O form E) sẽ được miễn hoàn toàn thuế nhập khẩu. Trong khi đó, các mặt hàng cùng loại nếu không có C/O sẽ bị áp thuế MFN từ 3–5% và đều phải chịu thuế VAT 10%.

Hiện tại, 70% nguyên liệu nhựa Việt Nam phụ thuộc vào nhập khẩu. Ảnh minh họa

Đối với Mỹ, mức thuế nhập khẩu các loại nhựa như PE, PP, PS, PVC vẫn dao động quanh mức 5%. Tuy nhiên, với giá bán trung bình thấp hơn gần 300 USD/tấn so với hàng Trung Quốc và Hàn Quốc, Mỹ vẫn là một lựa chọn cạnh tranh về giá.

Hiện tại, Việt Nam có thể sản xuất được khoảng 3 triệu tấn nguyên liệu nhựa/năm, bao gồm các loại phổ biến như PVC, PP, PET, PS, PE. Tuy nhiên, con số này mới chỉ đáp ứng khoảng 30% nhu cầu tiêu thụ trong nước, 70% còn lại vẫn phải phụ thuộc vào nhập khẩu.

Giá nhựa nguyên liệu giảm đang giúp nhiều doanh nghiệp tiết kiệm đáng kể chi phí sản xuất, từ đó gia tăng khả năng cạnh tranh, đặc biệt trong bối cảnh Việt Nam đang đẩy mạnh xuất khẩu sản phẩm nhựa. Hiện nay, hàng nhựa "Made in Vietnam" đã có mặt tại hơn 160 quốc gia, bao gồm các thị trường khó tính như Mỹ, Nhật Bản, Đức, Pháp, Anh và Úc.

Tuy nhiên, các chuyên gia cảnh báo rằng việc phụ thuộc quá lớn vào nguyên liệu nhập khẩu tiềm ẩn rủi ro cao, đặc biệt khi giá cả thế giới biến động hoặc xảy ra các xung đột thương mại, chính trị.