Đây là công cụ do Cục Lâm nghiệp, Kiểm lâm phối hợp với Tổ chức Hợp tác Quốc tế Đức (GIZ), Viện Khoa học Lâm nghiệp Việt Nam và Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông (PTIT) phát triển. Ứng dụng hoạt động bằng cách phân tích ảnh mặt cắt ngang hoặc vân gỗ thông qua mô hình học sâu đã được huấn luyện trên bộ dữ liệu ảnh lớn. Hệ thống trả về kết quả nhận diện với tốc độ gần như tức thì, dưới một giây. Điều này rút ngắn rất nhiều thời gian so với quy trình giám định truyền thống, vốn có thể mất nhiều ngày và tốn kém. Ứng dụng còn được thiết kế để hoạt động khi không có kết nối Internet, phù hợp cho công tác kiểm lâm thực địa và sử dụng tại cửa khẩu.

Ứng dụng AI Việt nhận diện gỗ trong chớp mắt, công nghệ khiến gian thương khó thoát
WoodID trả về kết quả gần như tức thì. Ảnh minh họa

Về mặt kỹ thuật, nhóm PTIT cho biết họ thực hiện các khâu tích hợp dữ liệu gỗ chuẩn hóa quốc tế, huấn luyện và tối ưu hóa mô hình AI để vừa đảm bảo độ chính xác vừa rút ngắn thời gian xử lý, đồng thời phát triển giao diện di động thân thiện, dễ thao tác cho người không chuyên. Các tính năng đi kèm như chuẩn hóa quy trình chụp ảnh, lưu trữ và liên kết với thư viện mẫu giúp tăng khả năng truy xuất nguồn gốc và quản lý tập trung dữ liệu.

Các báo cáo giới thiệu công cụ cho biết mô hình đạt tỷ lệ nhận diện rất cao, tới 98,6% trong điều kiện thử nghiệm. WoodID có tiềm năng trở thành công cụ sàng lọc nhanh, giúp cán bộ hải quan và lực lượng chức năng có cơ sở ban đầu để quyết định có cần gửi mẫu đi phân tích sâu hơn (ví dụ xét nghiệm mô học chuyên sâu hoặc phân tích DNA) hay không.

Ứng dụng AI Việt nhận diện gỗ trong chớp mắt, công nghệ khiến gian thương khó thoát
Hiện tại ứng dụng có khả năng nhận dạng khoảng 260 loại gỗ. Ảnh minh họa

Ngoài hỗ trợ hải quan, WoodID còn được phát triển với mục tiêu phục vụ quản lý rừng, doanh nghiệp chế biến gỗ và các bên liên quan trong chuỗi cung ứng. Ứng dụng hiện đã được thử nghiệm tại nhiều địa điểm, trong đó có Việt Nam, Bỉ và Ghana. Nhà phát triển cũng cho biết cơ sở dữ liệu sẽ tiếp tục được bổ sung để mở rộng số loài có thể nhận diện, bao gồm cả những loài nằm trong danh mục CITES.

Giải pháp được kỳ vọng hỗ trợ Việt Nam thực hiện các cam kết quốc tế về thương mại gỗ hợp pháp, minh bạch chuỗi cung ứng và đáp ứng tiêu chuẩn xuất khẩu vào những thị trường yêu cầu cao như EU và Mỹ.

Ứng dụng đã có mặt trên nền tảng di động và website chính thức. Nhóm phát triển công bố sẽ tiếp tục mở rộng cơ sở dữ liệu và hoàn thiện tính năng theo phản hồi thực tế từ lực lượng chức năng và doanh nghiệp.