Trong thời gian gần đây, tại nhiều địa phương, đặc biệt là các thành phố lớn như Hà Nội, TP. HCM, đồng loạt xảy ra tình trạng nhiều hộ kinh doanh đột ngột đóng cửa, nghỉ kinh doanh, điều này đang gây xôn xao lớn trong dư luận. Một số ý kiến người dân cho rằng nguyên nhân gây ra tình trạng này xuất phát từ lo ngại nghĩa vụ về hóa đơn điện tử theo Nghị định 70 quy định về hóa đơn, chứng từ.

Tuy nhiên, theo Cục Thuế, có nhiều nguyên nhân khác như tâm lý e ngại bị kiểm tra vì buôn bán hàng không rõ nguồn gốc, hàng giả, hàng kém chất lượng, cùng với sự hiểu sai hoặc chưa đầy đủ về chính sách thuế và đối tượng áp dụng hóa đơn điện tử.

Cục Thuế nêu rõ, Nghị định 70/2023/NĐ-CP chỉ áp dụng bắt buộc hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền đối với hộ, cá nhân kinh doanh nộp thuế khoán có doanh thu từ 1 tỷ đồng/năm trở lên và hoạt động trong các lĩnh vực như bán lẻ, nhà hàng, khách sạn, siêu thị, vận tải, giải trí... có giao dịch trực tiếp với người tiêu dùng.

Hiện cả nước có 37.576 hộ kinh doanh thuộc diện bắt buộc triển khai, chiếm khoảng 1% trong tổng số hơn 3,6 triệu hộ kinh doanh. Tuy nhiên, ghi nhận tại TP. HCM cho thấy, tháng 5/2025 có 3.763 hộ ngừng hoạt động, nhưng chỉ 440 trong số đó thuộc diện bắt buộc theo quy định.

"Tuy nhiên, thực tế cho thấy rất nhiều hộ kinh doanh nhỏ lẻ, thậm chí không thuộc diện điều chỉnh đã chọn cách tạm ngừng kinh doanh do lo ngại hoặc hiểu nhầm rằng tất cả đều phải triển khai công nghệ máy tính tiền, đồng nghĩa với việc phải thay đổi quy trình, tăng chi phí đầu tư và chịu sự giám sát chặt chẽ", Cục Thuế nêu.

Vì sao hộ kinh doanh tại Hà Nội, TP. HCM ồ ạt đóng cửa? Cục Thuế chính thức lên tiếng
Ảnh minh họa - Nguồn: Internet

Cục Thuế khẳng định, quy định về hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền chỉ áp dụng đối với nhóm hộ kinh doanh có doanh thu từ 1 tỷ đồng/năm trở lên và hoạt động trong một số lĩnh vực cụ thể. Tuy nhiên, do thông tin chưa đầy đủ hoặc bị hiểu sai, tâm lý hoang mang đã lan rộng trong cộng đồng hộ kinh doanh.

Với các hộ có doanh thu dưới 1 tỷ đồng/năm, quy định này không gây ảnh hưởng. Cục Thuế nhấn mạnh, việc áp dụng hóa đơn điện tử có kết nối chuyển dữ liệu về cơ quan thuế không làm thay đổi chính sách thuế hiện hành đối với hộ và cá nhân kinh doanh. Điểm thay đổi duy nhất là cơ sở xác định doanh thu thực tế, từ đó giúp cơ quan thuế xác định mức thuế khoán sát hơn với thực tế phát sinh đối với các hộ có doanh thu từ 1 tỷ đồng/năm trở lên.

Ngoài yếu tố hiểu nhầm, cơ quan thuế cũng ghi nhận nhiều hộ nghỉ bán do tâm lý e ngại bị kiểm tra trong bối cảnh các lực lượng chức năng tăng cường xử lý vi phạm về buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại theo chỉ đạo của Thủ tướng.

Trước tình hình này, Bộ trưởng Bộ Tài chính đã có thư đề nghị Hội Kiểm toán viên hành nghề Việt Nam, Hiệp hội Kế toán và Kiểm toán Việt Nam, các đại lý thuế, công ty cung cấp dịch vụ kế toán, tư vấn thuế và công nghệ hỗ trợ người nộp thuế, đặc biệt là hộ kinh doanh cá thể, để đảm bảo việc triển khai hóa đơn điện tử từ máy tính tiền đúng quy định, không gây hoang mang hay hiểu lầm.

Cùng với đó, Cục Thuế các địa phương cũng đã có thư gửi đến các hộ kinh doanh nhằm khẳng định rõ chủ trương không tăng thuế, không gây khó khăn cho người dân, mà nhằm tăng cường minh bạch và chống thất thu ngân sách.