Amazon vừa phóng thành công 27 vệ tinh đầu tiên trong dự án Kuiper – hệ thống internet băng thông rộng từ không gian – từ Florida, chính thức khởi động cuộc đua với mạng vệ tinh Starlink của SpaceX nhằm cung cấp internet toàn cầu.
Sự kiện này đánh dấu bước khởi đầu cho kế hoạch triển khai 3.236 vệ tinh vào quỹ đạo tầm thấp của Amazon, nằm trong dự án trị giá 10 tỷ USD công bố từ năm 2019. Dự án Kuiper hướng đến phục vụ internet cho người tiêu dùng, doanh nghiệp và cả cơ quan chính phủ – nhóm khách hàng mà Starlink đã theo đuổi từ lâu.
Vào lúc 7 giờ tối (giờ miền Đông Hoa Kỳ) ngày 29/4, tên lửa Atlas V của liên doanh United Launch Alliance (gồm Boeing và Lockheed Martin) đã đưa lô vệ tinh đầu tiên lên không gian từ trạm Cape Canaveral. Trước đó, lần phóng đầu tiên dự kiến ngày 9/4 đã bị hoãn do thời tiết xấu. Amazon đang đặt cược lớn vào Kuiper, xem đây là bước đi chiến lược trong lĩnh vực viễn thông toàn cầu, đồng thời định vị dịch vụ này như một giải pháp cho các khu vực nông thôn và hẻo lánh – nơi kết nối internet vẫn còn hạn chế.
Mặc dù việc triển khai bị chậm hơn một năm so với kế hoạch ban đầu, Amazon vẫn đối mặt với thời hạn từ Ủy ban Truyền thông Liên bang Hoa Kỳ (FCC) yêu cầu phải phóng ít nhất 1.618 vệ tinh – tương đương một nửa số vệ tinh trong hệ thống – trước giữa năm 2026. Các chuyên gia nhận định Amazon có thể sẽ phải xin gia hạn do khởi đầu chậm trễ.
![]() |
Amazon vừa phóng thành công 27 vệ tinh đầu tiên trong dự án Kuiper. Ảnh minh hoạ |
Dự kiến trong vài giờ hoặc vài ngày sau khi phóng, Amazon sẽ xác nhận đã kết nối thành công với các vệ tinh từ trung tâm điều hành ở Redmond, Washington. Nếu mọi thứ suôn sẻ, công ty kỳ vọng có thể bắt đầu cung cấp dịch vụ cho khách hàng ngay trong năm nay.
Giám đốc điều hành ULA, ông Tory Bruno, cho biết có thể sẽ có thêm tối đa 5 đợt phóng vệ tinh Kuiper nữa trong năm nay. Theo hồ sơ nộp lên FCC năm 2020, Amazon có thể bắt đầu cung cấp dịch vụ ở các vùng cực Bắc và Nam khi triển khai được 578 vệ tinh đầu tiên, sau đó mở rộng dần về phía xích đạo.
Dù đến muộn trong cuộc chơi thống trị bởi Starlink, Amazon tin rằng kinh nghiệm tiêu dùng và hạ tầng điện toán đám mây mạnh mẽ sẽ là lợi thế lớn. Công ty từng phóng thử nghiệm hai vệ tinh năm 2023 và sau đó cho quay trở lại khí quyển năm 2024. Từ đó đến nay, dự án khá kín tiếng cho đến khi công bố kế hoạch phóng chính thức trong tháng này.
"Dư địa thị trường còn rất lớn"
Tính đến thời điểm hiện tại, SpaceX – với lợi thế vừa là nhà sản xuất vệ tinh, vừa là đơn vị phóng tên lửa – đã đưa hơn 8.000 vệ tinh Starlink vào quỹ đạo kể từ năm 2019, thực hiện hơn 250 sứ mệnh riêng biệt, trung bình ít nhất một lần phóng mỗi tuần.
Mạng Starlink đã phủ sóng internet cho hơn 5 triệu người dùng tại 125 quốc gia, đồng thời thu hút sự quan tâm từ các cơ quan quân đội và tình báo Mỹ nhờ khả năng linh hoạt, ổn định và mạng lưới sản xuất đáng tin cậy cho các chương trình an ninh quốc gia.
Tuy nhiên, Amazon vẫn tỏ ra tự tin. Chủ tịch điều hành Jeff Bezos từng chia sẻ với Reuters hồi tháng 1 rằng ông tin tưởng nhu cầu về internet sẽ tiếp tục tăng mạnh. “Thị trường này đủ lớn cho nhiều người chiến thắng. Tôi tin Starlink sẽ thành công, và Kuiper cũng vậy,” ông nói. “Dù là một hệ thống thương mại, nhưng không thể phủ nhận rằng các chòm sao vệ tinh ở quỹ đạo thấp (LEO) sẽ có ứng dụng quốc phòng”.
Amazon cũng đã công bố mẫu thiết bị thu phát tín hiệu dành cho người tiêu dùng, bao gồm một ăng-ten cỡ đĩa nhạc vinyl, và một phiên bản mini nhỏ gọn tương đương thiết bị đọc sách Kindle. Giá bán dự kiến dưới 400 USD, và công ty có kế hoạch sản xuất hàng chục triệu chiếc.
Năm 2022, Amazon đã ký hợp đồng mua 83 tên lửa phóng từ ULA, Arianespace (Pháp) và Blue Origin – công ty vũ trụ của Jeff Bezos – đánh dấu thỏa thuận phóng vệ tinh lớn nhất trong lịch sử ngành công nghiệp không gian.