Thời gian gần đây, những nhà thăm dò vừa tình cờ phát hiện ra một mỏ "kho báu" trị giá hàng trăm triệu USD tại tỉnh Free State (Nam Phi). Đây là mỏ khí Helium hay còn được gọi là Heli.

Cụ thể, công ty khởi nghiệp Renergen của Nam Phi đã mua quyền sản xuất và thăm dò các cánh đồng cỏ rộng 87.000ha quanh một thị trấn thuộc Free State, gần tiểu bang Virginia, Mỹ. Điều đặc biệt là họ chỉ phải trả 1 USD vào năm 2013 để sở hữu quyền này và bắt đầu hoạt động thăm dò khoáng sản. Bất ngờ thay, trong quá trình khai thác, họ đã phát hiện ra nồng độ Helium cao lạ thường.

Chi 1 USD mua đất, một công ty đào trúng 'kho báu' hiếm có, khai thác một ngày đủ dùng cho cả quốc gia
Những nhà thăm dò vừa tình cờ phát hiện ra một mỏ "kho báu" khí Heli tại tỉnh Free State (Nam Phi)

Là một loại khí không màu, không mùi, không vị, Heli có rất nhiều ứng dụng thương mại. Khi ngưng tụ thành dạng lỏng, Heli có thể được dùng để làm mát trong sản xuất vi mạch hay làm mát cho nam châm của máy chụp cộng hưởng từ MRI. Tuy nhiên, giá Helium toàn cầu luôn biến động và nguồn cung thất thường. Cả thế giới chỉ có chưa đến 10 quốc gia sản xuất Heli.

Do đó, vận may bất ngờ đã đến với Renergen khi đã đào trúng “kho báu” hiếm có.

Những thử nghiệm đầu tiên cho thấy nồng độ khí Heli tại mỏ của Renergen lên tới 2-4%, cao hơn nhiều so với nồng độ 0,3% ở các địa điểm tại Mỹ. Các cuộc thăm dò sâu hơn đã phát hiện ra nồng độ khí Heli tới 12%.

Hiện công ty đã chứng minh được mỏ khí này có trữ lượng hơn 198 triệu m3, trị giá hơn 4 tỷ USD. Kho báu này có thể lên tới 12 tỷ USD khi tính cả trữ lượng tiềm năng.

Chia sẻ về kế hoạch ban đầu, COO Nick Mitchell của Renergen cho biết công ty dự định xây dựng một nhà máy điện khí quy mô vài megawatt để tìm kiếm cơ hội khai thác xung quanh. Dù vậy, Renergen đã không ngờ về quy mô cũng như tính chất quý giá của mỏ Heli này.

Chi 1 USD mua đất, một công ty đào trúng 'kho báu' hiếm có, khai thác một ngày đủ dùng cho cả quốc gia
Nhà đồng sáng lập Stefano Marani

Tháng 1/2023, công ty đã sản xuất thành công Helium hóa lỏng. Công ty hy vọng sẽ bắt đầu hoạt động khai thác thương mại trong thời gian tới, xử lý và phân phối cho các công ty kỹ thuật toàn cầu.

Theo ông, “dự án giai đoạn 1” của công ty do Chính phủ Mỹ tài trợ sẽ sản xuất khoảng 350kg khí heli mỗi ngày, đủ đáp ứng mọi yêu cầu của Nam Phi mà vẫn còn dư thừa.

“Dự án giai đoạn 2” dự kiến sẽ đi vào hoạt động vào năm 2027 và đã nhận được tài trợ từ Chính phủ Mỹ cũng như Ngân hàng Standard của Nam Phi. Sản lượng dự kiến sẽ tăng lên 4,2 tấn mỗi ngày, sản xuất từ 6% đến 8% tổng sản lượng nguồn cung khí heli toàn cầu.

Nhu cầu về khí Heli cũng như giá của loại khí này đã tăng hơn gấp đôi trong 30 năm qua. Do nhu cầu sử dụng Heli ngày càng nhiều, các quốc gia trên thế giới ngày càng quan tâm đến việc đảm bảo nguồn cung ổn định.

Tuy nhiên, vì có khá ít quốc gia sản xuất Heli nên nguồn cung cấp thường xuyên bị gián đoạn. Nhiều quốc gia như Nga, Mỹ... đều đang xem xét việc phát triển các nguồn dự trữ mới. Theo đó, thị trường tỷ USD này hứa hẹn sẽ đem lại lợi nhuận "khủng" cho công ty.