Hơn 60.000 nhà đầu tư nắm giữ cổ phiếu ROS, chỉ 134 người được xác định là bị hại: Con số đã thỏa đáng?
Bị cáo Trịnh Văn Quyết bị bắt hồi cuối tháng 3/2022

Từ ngày 17 đến 21/6, phiên Phúc thẩm vụ án Trịnh Văn Quyết - cựu Chủ tịch HĐQT Tập đoàn FLC và đồng phạm được tổ chức tại TAND cấp cao TP. Hà Nội.

Dẫn tin VnExprees, chiều ngày 18/6, TAND Cấp cao tại Hà Nội tiếp tục phiên xét xử phúc thẩm vụ án "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản" và "Thao túng thị trường chứng khoán" liên quan đến ông Trịnh Văn Quyết và 24 đồng phạm.

Hồ sơ vụ án cho thấy, nhóm ông Quyết sau 5 lần tăng vốn đã niêm yết 430 triệu cổ phiếu ROS, bán lần đầu cho 25.853 nhà đầu tư, chiếm đoạt hơn 3.600 tỷ đồng. Tuy nhiên, sau nhiều vòng giao dịch, cổ phiếu bị trộn lẫn khiến việc xác định thiệt hại và tư cách người tham gia tố tụng trở nên phức tạp. Tính đến khi ROS bị hủy niêm yết vào 5/9/2022, có 63.075 người đang nắm giữ hơn 567 triệu cổ phiếu ROS. Trong đó, 27.866 người yêu cầu được bồi thường.

HĐXX phúc thẩm cho biết, có sự nhầm lẫn giữa “bị hại” và “người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan”. Theo đó, người mua cổ phiếu ROS lần đầu không phải ai cũng lỗ. Có người mua giá 10.500 đồng/cổ phiếu nhưng bán lại với giá 15.000–20.000 đồng và “cầm tiền vui vẻ”. Do vậy, về mặt tố tụng họ có thể là bị hại, nhưng thực tế lại hưởng lợi.

"Ở tòa sơ thẩm, một số bị hại mua ROS đợt đầu tiên đang được hưởng lợi nên cơ quan điều tra mời lên làm rõ thì họ không tới. Họ lo sợ nếu lên thì cơ quan điều tra bắt nộp lại tiền thì dở", thẩm phán nói và cho biết, chỉ có 134 người còn giữ cổ phiếu từ đợt phát hành đầu tiên đủ điều kiện là bị hại.

Người được triệu tập xếp hàng làm thủ tục vào phiên tòa phúc thẩm. (Ảnh: Ngọc Thành).
Người được triệu tập xếp hàng làm thủ tục vào phiên tòa phúc thẩm (Nguồn ảnh: VnExpress)

Theo HĐXX, các nhà đầu tư thứ cấp — những người mua cổ phiếu từ người khác, không phải từ đợt phát hành đầu tiên — được xác định là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan. Tuy nhiên, họ vẫn có quyền kiện dân sự nếu thấy bị thiệt hại.

"Mình không quan tâm đến quyền lợi của mình thì cơ quan tố tụng cũng không có nghĩa vụ phải mang tiền đến cho họ", HĐXX nhận định và cho rằng cần chủ động bảo vệ quyền lợi cá nhân.

Tại tòa, ông Lưu Quang Hưng — nhà đầu tư đang nắm giữ 150.000 cổ phiếu ROS — phản ánh: "Hiện nay tôi chả còn gì cả, việc theo đuổi kháng cáo cũng chỉ nhằm vớt vát được đồng nào hay đồng đó". Ông khẳng định đã nghiên cứu báo cáo tài chính công khai của Faros, tin tưởng vào sự giám sát của cơ quan chức năng. Song khi các bị cáo thừa nhận báo cáo là gian dối, ông bất ngờ: "Giờ 150.000 cổ phiếu bán chẳng ai mua".

Một luật sư đại diện cho người có quyền lợi liên quan cũng đề nghị tòa xem xét lại tư cách bị hại. "Thân chủ tôi mua cổ phiếu không đúng giá trị thực nên mới bị gây ra thiệt hại... Nay chỉ mong được bồi thường theo tính toán về thiệt hại", vị này trình bày.

Cùng quan điểm, bà Phạm Thị Xinh kiến nghị chuyển tư cách từ người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan sang bị hại. "Xét theo bản án sơ thẩm đã nêu, tôi thấy mình hoàn toàn đủ điều kiện là bị hại và mong được xem xét sớm bồi thường", bà nói.

Cùng trong phiên phúc thẩm, luật sư Nguyễn Trọng Nghĩa cho biết gia đình ông Trịnh Văn Quyết đã nộp thêm 24,5 tỷ đồng để bảo đảm nghĩa vụ nộp phạt, ngoài 22 tỷ đồng nộp thừa trước đó. Khoản tiền này nhằm xin tòa chuyển hình phạt từ tù sang phạt tiền.

Theo bản án sơ thẩm, ông Trịnh Văn Quyết và các đồng phạm phải bồi thường cho nhà đầu tư phần giá trị bị nâng khống trên mỗi cổ phiếu ROS đã bán. Cụ thể, trong 430 triệu cổ phiếu ROS được phát hành theo vốn điều lệ 4.300 tỷ đồng của Faros, có tới 3.102 tỷ đồng là giá trị nâng khống, tương đương 72,15% giá trị mỗi cổ phiếu. Với mệnh giá 10.000 đồng, các bị cáo đã nâng khống 7.215 đồng/cp. Do đó, khoản bồi thường sẽ tính theo mức này, nhân với số lượng cổ phiếu mà từng nhà đầu tư bị hại đang nắm giữ.