Từ cây lấy gỗ thành “cây bạc triệu”: Hành trình thay đổi giá trị của cây dổi

Trước kia, cây dổi xanh thường được trồng để lấy gỗ làm nhà sàn, đóng đồ nội thất nhờ thớ gỗ chắc, bền, có mùi thơm đặc trưng. Thế nhưng vài năm trở lại đây, giá trị kinh tế của cây dổi đã tăng mạnh không phải nhờ gỗ, mà đến từ… hạt dổi – một loại gia vị quý được giới sành ăn săn lùng.

Loại cây gia vị cực phẩm của Việt Nam được ví như 'vàng ròng': Có thời giá vọt lên 600.000 đồng/kg hạt, giới sành ăn không tiếc tiền mua
Ảnh minh họa

Khi nướng chín, hạt dổi tỏa mùi thơm nồng nàn, vị cay nhẹ và sâu, thường được dùng để tẩm ướp, làm nước chấm hoặc chế biến các món đặc sản Tây Bắc.

Có thời điểm, giá hạt dổi khô lên tới 500.000–600.000 đồng/kg. Hiện tại, mức giá phổ biến cũng dao động từ 100.000–200.000 đồng/kg – con số ấn tượng đối với một loại gia vị tự nhiên.

Nhờ giá trị đó, cây dổi đã được nhân rộng khắp cả nước trong những năm gần đây. Đặc biệt, vùng Tây Nguyên hiện nổi tiếng với mô hình trồng dổi ghép cho thu nhập hàng trăm triệu đến cả tỷ đồng mỗi hecta mỗi năm.

Tại xã Chí Đạo (huyện Lạc Sơn, tỉnh Hòa Bình), cây dổi không chỉ giúp nhiều hộ thoát nghèo mà còn làm giàu nhờ chuyển đổi từ trồng lấy gỗ sang trồng lấy hạt. Từ loại cây “truyền thống” gắn với nhà sàn, dổi nay trở thành “cây bạc triệu”.

Loại cây gia vị cực phẩm của Việt Nam được ví như 'vàng ròng': Có thời giá vọt lên 600.000 đồng/kg hạt, giới sành ăn không tiếc tiền mua
Hạt dổi phơi khô - Ảnh minh họa

Giống cây “2 trong 1”: Vừa làm giàu, vừa giữ rừng bền vững

Không chỉ mang lại thu nhập cao, cây dổi còn dễ chăm sóc nhờ khả năng sinh trưởng mạnh, ít sâu bệnh, nhờ đặc tính kháng côn trùng tự nhiên. Trước đây, dổi thực sinh phải mất 10 năm mới cho quả, nhưng hiện nay với công nghệ ghép tiên tiến, dổi ghép chỉ cần 3–4 năm là có thể thu hoạch, rút ngắn chu kỳ và tối ưu hóa lợi nhuận.

Bên cạnh hiệu quả kinh tế, cây dổi còn có giá trị lớn về môi trường. Là cây thân gỗ lớn, cao tới 25–30m, dổi giúp giữ đất, chống xói mòn, tăng độ che phủ rừng và hạn chế sa mạc hóa trên các vùng đất trống đồi trọc. Với khả năng thích nghi tốt ngay cả trong điều kiện khắc nghiệt, dổi ngày càng được ưu tiên trong các chương trình trồng rừng bền vững.

Ngoài ra, người dân có thể kết hợp trồng các loại cây dược liệu dưới tán dổi, vừa tận dụng được diện tích đất, vừa tăng thu nhập mà không ảnh hưởng đến quá trình sinh trưởng của cây.