Phó Thủ tướng chỉ đạo tăng tốc hướng dẫn luật mới, doanh nghiệp Nhà nước được trao thêm nhiều quyền tự chủ

Chốt thời hạn ban hành các VBQPPL quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành Luật 68/2025/QH15

Chiều ngày 10/9, Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc đã họp với các bộ ngành, doanh nghiệp về kế hoạch triển khai thi hành Luật Quản lý và đầu tư vốn Nhà nước tại doanh nghiệp (Luật số 68/2025/QH15).

Tại cuộc họp, sau khi nghe báo cáo của Bộ Tài chính, ý kiến của Văn phòng Chính phủ, Bộ Tư pháp lãnh đạo các doanh nghiệp (Viettel, PVN, TKV, EVN, VNR, SCIC) và đại diện Bộ Nội vụ, Bộ Quốc phòng, Bộ Công Thương đã góp ý đối với các nội dung liên quan đến kế hoạch triển khai thi hành luật; cơ chế tài chính; cơ chế hoạt động đối với doanh nghiệp Nhà nước trong một số lĩnh vực đặc thù.

Đại diện các doanh nghiệp đồng thuận cao với nội dung đề xuất trong dự thảo các Nghị định quy định chi tiết Luật 68/2025. Cho rằng Luật 68 được ban hành đã giải quyết, tháo gỡ được rất nhiều vướng mắc, các doanh nghiệp kỳ vọng các nghị định quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành Luật 68 sẽ sớm được ban hành, tạo đủ không gian hoạt động, có cơ chế phù hợp với các lĩnh vực, ngành nghề hoạt động đặc thù để các doanh nghiệp có thêm động lực phát triển mạnh mẽ, đi xa hơn nữa trong thời gian tới.

Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc họp với các bộ ngành, doanh nghiệp về kế hoạch triển khai thi hành Luật Quản lý và đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp (Ảnh: Báo Chính phủ)

Kết luận cuộc họp, Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc yêu cầu cơ quan chủ trì soạn thảo các nghị định quy định chi tiết, nghị định hướng dẫn thi hành Luật 68 phải cố gắng hơn nữa để sớm hoàn thành nhiệm vụ được giao, tạo thuận lợi cho hoạt động của doanh nghiệp, góp phần đảm bảo mục tiêu tăng trưởng đã đề ra.

Cụ thể, đối với 05 nghị định quy định chi tiết Luật 68/2025/QH15, Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc yêu cầu Bộ Tài chính phải hoàn thành dự thảo, trình Chính phủ 03 Nghị định được giao trước 30/9; Bộ Nội vụ hoàn thành, trình 02 dự thảo nghị định được giao trước 30/10.

Về kế hoạch triển khai thi hành Luật 68/2025, Phó Thủ tướng đề nghị Bộ Tài chính tiếp thu ý kiến của các bộ, ngành, doanh nghiệp tại cuộc họp, hoàn thiện dự thảo quyết định, trình Thủ tướng Chính phủ trước ngày 15/9.

Cho ý kiến cụ thể đối với việc xây dựng các nghị định hướng dẫn Luật 68/2025/QH15 (nghị định về chế độ đặc thù cho các tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài; quản lý doanh nghiệp sổ số; Lưu ký và Bù trừ chứng khoán), Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc yêu cầu Bộ Tài chính phải hoàn thành trước ngày 15/12/2025.

Đối với các nghị định về cơ chế hoạt động và cơ chế tài chính của các tập đoàn, tổng công ty Nhà nước, Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc tán thành đề xuất của các doanh nghiệp là xây dựng nghị định riêng phù hợp với đặc thù từng tập đoàn, tổng công ty.

Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc yêu cầu các tập đoàn, tổng công ty phối hợp chặt chẽ với Bộ Tài chính để đẩy nhanh tiến độ xây dựng dự thảo nghị định về cơ chế hoạt động và cơ chế tài chính; đảm bảo "quét" hết nhiệm vụ, cơ chế, giải quyết tận gốc rễ từng vấn đề, phù hợp với đặc thù của từng tập đoàn, tổng công ty.

Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc nhấn mạnh "làm nhanh chừng nào thì sẽ ban hành sớm chừng ấy, giảm bớt khó khăn cho doanh nghiệp".

Doanh nghiệp Nhà nước sẽ được trao thêm nhiều quyền tự chủ nhờ Luật 68/2025/QH15

Từ ngày 1/8/2025, Luật Quản lý và đầu tư vốn Nhà nước tại doanh nghiệp (số 68/2025/QH15) đã chính thức có hiệu lực, đánh dấu bước chuyển quan trọng trong cách thức quản lý doanh nghiệp Nhà nước (DNNN) theo hướng trao quyền tự chủ nhiều hơn cho doanh nghiệp.

Một điểm nổi bật của Luật Quản lý và đầu tư vốn Nhà nước tại doanh nghiệp (số 68/2025/QH15) lần này là trao nhiều quyền chủ động hơn cho doanh nghiệp. Thay vì phải phụ thuộc vào cơ quan đại diện chủ sở hữu trong việc xây dựng chiến lược phát triển và kế hoạch kinh doanh hàng năm, DNNN giờ đây có thể tự phê duyệt và triển khai các định hướng hoạt động của mình. Đây là bước tiến từ mô hình quản lý hành chính sang cơ chế thị trường nhằm khơi thông nguồn lực, tăng cường năng lực tài chính cho doanh nghiệp Nhà nước.

Bên cạnh đó, Luật cũng tạo điều kiện để các doanh nghiệp sử dụng hiệu quả nguồn lực tài chính và con người. Việc cho phép DNNN toàn quyền quyết định các chính sách tiền lương, thưởng, thù lao cho người lao động và lãnh đạo, trong phạm vi quỹ lương được phê duyệt, giúp tăng tính cạnh tranh và giữ chân nhân sự chất lượng cao. Doanh nghiệp cũng được phép trích tối đa 50% lợi nhuận sau thuế vào Quỹ đầu tư phát triển và tối đa 03 tháng lương cho Quỹ khen thưởng, phúc lợi.

Về mặt tài chính, Luật mới mang lại cơ chế huy động vốn linh hoạt hơn. Hội đồng thành viên hoặc Chủ tịch công ty được quyền quyết định các phương án vay vốn mà không cần chờ phê duyệt, trừ khi khoản vay vượt quá ba lần vốn chủ sở hữu. Điều này giúp doanh nghiệp nắm bắt cơ hội thị trường kịp thời và chủ động triển khai các dự án đầu tư.

Luật 68/2025/QH15 giúp các doanh nghiệp có vốn Nhà nước được trao thêm nhiều quyền tự chủ hơn

Ngoài ra, Luật còn mở rộng phạm vi đầu tư, xóa bỏ những rào cản trước đây trong lĩnh vực bất động sản. Đồng thời, các công ty mẹ nắm vốn chi phối của Nhà nước được phép cho công ty con vay nội bộ, một động thái tăng thêm tính linh hoạt và hiệu quả sử dụng nguồn vốn trong nội bộ tập đoàn, tổng công ty.

Luật mới không chỉ là bước đi kỹ thuật trong quản lý, mà còn là sự thay đổi có tính chất chiến lược, giúp nâng cao hiệu quả hoạt động của khu vực DNNN, giảm gánh nặng cho ngân sách và gia tăng sức cạnh tranh trong bối cảnh hội nhập kinh tế ngày càng sâu rộng.

Theo thống kê, toàn sàn chứng khoán có 24 doanh nghiệp có vốn hóa trên 100.000 tỷ đồng (hơn 4 tỷ USD) tính đến ngày 12/8/2025, trong đó có 10 doanh nghiệp Nhà nước. Đáng chú ý, trong Top 10 doanh nghiệp hàng đầu thì có tới 5 đơn vị lớn do Nhà nước chi phối: Vietcombank (VCB), BIDV (BID), Vietinbank (CTG), Viettel Global (VGI) và MBBank (MBB).