Theo đó, hiện nay, trên địa bàn TP.HCM có quy hoạch 4 Khu thương mại tự do (FTZ) gồm: Khu FTZ gắn với cảng biển tại khu vực Cái Mép Hạ (phường Tân Phước và Tân Hải), Khu FTZ Cần Giờ, Khu FTZ tại phường An Bình và Khu FTZ xã Bàu Bàng.

Trong đó, khu FTZ Cái Mép Hạ có quy mô tương đương hơn 3.700ha, được thiết kế thành 3 khu chức năng chính với tổng 8 phân khu. Dù nhiều dự án trong khu vực này đã được cấp giấy chứng nhận đầu tư, song đến nay vẫn chưa được triển khai và chưa xử lý dứt điểm các vấn đề liên quan đến thủ tục đất đai.

Khu FTZ Cần Giờ tọa lạc tại xã Bình Khánh có quy mô khoảng 1.000-2.000ha gắn với cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ và vịnh Gành Rái. Hiện đề án vẫn đang trong quá trình nghiên cứu, đồng thời Sở Công Thương cũng đang tham mưu UBND TP.HCM kiện toàn Tổ nghiên cứu Đề án.

TP.HCM sẽ có 4 khu thương mại tự do
Ảnh minh họa - Nguồn: Internet

Khu FTZ Bàu Bàng, nằm trên địa bàn huyện Bàu Bàng, tỉnh Bình Dương cũ. Vị trí khu này nằm trên tuyến đường sắt TP.HCM – Lộc Ninh, từ ga An Bình đến ga Bàu Bàng, với tổng chiều dài 53,63 km, kết nối khu vực ga Bàu Bàng qua các khu vực trung tâm của tỉnh Bình Dương cũ đến cụm cảng nước sâu Cái Mép – Thị Vải và đi cửa khẩu Mộc Bài (Tây Ninh). Do liên quan đến tuyến đường sắt Bàu Bàng chưa hình thành đề án nên dự án được kiến nghị phân kỳ thực hiện trong giai đoạn 2035-2040.

Khu FTZ phường An Bình (khu vực tỉnh Bình Dương cũ) có vị trí gắn với ga đường sắt An Bình (thành phố Dĩ An) nằm trên tuyến đường sắt TP.HCM – Lộc Ninh từ ga An Bình đến ga Bàu Bàng.

Việc triển khai nghiên cứu các Đề án khu thương mại tự do nhận được nhiều sự quan tâm và hỗ trợ của các nhà đầu tư trong và ngoài nước song đề án đang gặp một số khó khăn như các quy định pháp luật về khu FTZ chưa được hoàn thiện, chưa có chính sách đặc thù...

Sau khi địa giới hành chính TP.HCM được mở rộng do việc sáp nhập tỉnh, quy mô nền kinh tế của thành phố cũng có sự thay đổi. Trước thực tế đó, việc khảo sát, điều tra và đánh giá lại toàn diện hiện trạng ngành logistics, chuỗi cung ứng liên kết vùng trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết. Cùng với đó, cần điều chỉnh lại quy hoạch các khu thương mại tự do sao cho phù hợp với chiến lược phát triển đồng bộ hạ tầng giao thông đa phương thức.

Từ cơ sở này, Sở Công Thương TP.HCM đã kiến nghị Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ xem xét, phê duyệt Đề án khu FTZ và xây dựng chiến lược phát triển giai đoạn 2021-2030. Sở Công Thương cho biết, cần xem đây là một công cụ chính sách quan trọng để tạo động lực tăng trưởng trong giai đoạn 2021-2030.

Đồng thời, Sở chỉ đạo các Bộ, ngành phối hợp với UBND thành phố thực hiện nghiên cứu, rà soát xây dựng chính sách ưu đãi theo hướng mở, linh hoạt, đa dạng nhằm tạo nền tảng vững chắc thu hút nhà đầu tư, thuận lợi cho hoạt động sản xuất kinh doanh tại các khu FTZ.