Được ví như Oscar của điện ảnh hay Grammy của âm nhạc, sao Michelin là một “giải thưởng” quan trọng trong làng ẩm thực thế giới.

Đầu bếp nổi tiếng Joël Robuchon đã từng khẳng định với tạp chí Food & Wine rằng: "Với 1 sao Michelin, bạn có thể tăng được 20% doanh thu kinh doanh. Nếu có 2 sao thì sẽ tăng thêm 40%, và nếu có 3 sao thì tăng đến 100%."

Những số liệu và kỳ vọng tại những địa điểm ẩm thực trên toàn cầu đã chứng minh rằng Michelin Guide và danh sách các địa điểm ẩm thực được gắn sao là cú hích không chỉ cho sự phát triển của ngành ẩm thực, mà còn cho kinh tế và ngành công nghiệp du lịch của các quốc gia.

Từ chiêu thức marketing để bán lốp xe đến ngôi sao Michelin lừng lẫy

Nhật Bản là quốc gia sở hữu nhiều sao Michelin nhất thế giới.

Lấy ví dụ vào năm 2008, cuốn Michelin Guide Nhật Bản đầu tiên được trình làng, chỉ trong 5 tuần, 300.000 cuốn đã được bán hết. Và đến năm 2010, Tokyo vượt mặt Paris trở thành thủ đô của những nhà hàng 3 sao Michelin. Trước đó, danh tiếng của ẩm thực Nhật chưa bao giờ được lan toả ở cấp độ cao như vậy.

Và với danh sách danh sách 4 nhà hàng Việt nhận 1 Sao Michelin bao gồm: Anan Saigon (TP HCM), Gia Restaurant (Hà Nội), Hibana by Koki (Hà Nội) và Tầm Vị (Hà Nội) vừa được công bố, Việt Nam hoàn toàn có cơ sở, để tin tưởng vào một bức tranh tươi sáng của sự tăng trưởng và vị thế vượt trội không chỉ của ngành ẩm thực, mà của cả ngành du lịch nước nhà trên trường quốc tế.

Tham vọng bán lốp ô tô

Thế nhưng, điều đặc biệt là cẩm nang Michelin và sao Michelin danh giá lại được tạo ra bởi một tổ chức không liên quan chút nào đến ẩm thực - công ty lốp xe Michelin.

Câu chuyện này bắt đầu vào năm 1900, thú vị ở chỗ, mục đích ban đầu của nó lại chẳng liên quan đến ẩm thực, mà đơn thuần chỉ là một chiêu thức marketing.

Từ chiêu thức marketing để bán lốp xe đến ngôi sao Michelin lừng lẫy

Anh em nhà Michelin

Chuyện là, một vài năm sau khi anh em người Pháp là Andre Michelin và Edouard Michelin bắt đầu kinh doanh lốp xe, họ nghĩ ra ý tưởng xuất bản một cuốn sách cung cấp thông tin cần thiết cho những chuyến đi như bản đồ, danh sách khách sạn, nhà hàng,... nhằm khuyến khích người Pháp lái xe nhiều hơn trong các chuyến đi, lái xe nhiều hơn thì lốp xe sẽ nhanh mòn hơn, từ đó thúc đẩy doanh số bán hàng.

Theo thời gian, cuốn sách đã trở thành món đồ không thể thiếu đối với những người yêu du lịch.

Ban đầu, cuốn sách được tặng miễn phí nhưng khi công ty lốp xe Michelin ngày càng phát triển, họ bắt đầu tính phí cho các cuốn sách. Tuy nhiên, tiền thu được không nhiều mà mục đích chủ yếu là xây dựng thương hiệu.

Giá trị của cẩm nang dần gia tăng. Do đó, từ năm 1926 trở đi, nội dung của cuốn cẩm nang này đã được chuyển đổi, tập trung đặc biệt vào việc phân tích và đánh giá các nhà hàng. Anh em nhà Michelin đã tuyển dụng các nhà phê bình ẩm thực, chuyên ghé thăm và đánh giá các nhà hàng trên toàn thế giới.

Họ có kiến thức rộng về nghệ thuật ẩm thực, nhiều người từng là đầu bếp và đã qua khóa đào tạo khắt khe của Michelin Guide tại Pháp. Các nhà phê bình này dành hàng tháng để tìm kiếm những món ăn tốt nhất, đánh giá chúng trên các tiêu chí khắt khe và xác định xem nhà hàng có đáng để đưa vào sách hướng dẫn hay không.

Hệ thống đánh giá nhà hàng chất lượng bậc nhất

Đến năm 1931, hệ thống đánh giá 3 sao đã được giới thiệu để cung cấp cho khách du lịch nhiều góc nhìn hơn về những nhà hàng sang trọng, nơi mà họ sẽ lựa chọn để được phục vụ các bữa ăn tối.

Một ngôi sao Michelin được trao cho các nhà hàng sử dụng nguyên liệu chất lượng hàng đầu, nơi các món ăn có hương vị riêng biệt được chế biến theo tiêu chuẩn cao.

Hai sao Michelin được trao khi cá tính và tài năng của người đầu bếp thể hiện rõ trong các món ăn được chế biến một cách chuyên nghiệp, đồ ăn được tinh chế và truyền cảm hứng.

Ba sao Michelin là giải thưởng cao quý nhất, được trao cho tài nấu ăn siêu hạng của các đầu bếp đang ở đỉnh cao sự nghiệp, khả năng nấu ăn được nâng lên thành một loại hình nghệ thuật, trong đó một số món ăn được định sẵn là một "tác phẩm" kinh điển.

Ngày nay, Michelin vẫn tiếp tục xuất bản những cuốn cẩm nang hướng dẫn này và đối với các chủ nhà hàng mà nói, việc được trao thêm một ngôi sao mang lại cho họ rất nhiều niềm vinh dự và tự hào.

Đối với du khách, việc họ có thể biết được nơi nào xứng đáng để họ chọn lựa và mang lại cho họ nhiều trải nghiệm ăn uống chất lượng, cũng sẽ khiến cho những chuyến du lịch trở nên thú vị hơn.

Từ chiêu thức marketing để bán lốp xe đến ngôi sao Michelin lừng lẫy
Michelin công bố danh sách 4 nhà hàng Việt Nam nhận 1 Sao Michelin.

Đến nay, những tiêu chuẩn nào dùng để đánh giá nhà hàng đạt sao Michelin vẫn là một điều bảo mật tuyệt đối. “Quá trình nhận được các ngôi sao rất tỉ mỉ và công phu, và thường mất đến vài năm. Khi một người đánh giá đến thăm một nhà hàng lần đầu tiên, cả chủ nhà hàng và đầu bếp đều sẽ không hề biết”, theo Food Network.

Đây cũng là giải thưởng hàng năm. Có nghĩa là cùng với việc tìm kiếm những ngôi sao mới, Michelin liên tục đánh giá lại các nhà hàng có sao hiện tại để đảm bảo cung cấp cho người dùng những món ăn tiêu chuẩn cao. Như vậy, có nhà hàng được trao nhiều sao trong một năm nhưng cũng có nhà hàng bị tước sao vì không còn đủ điều kiện.

Đối với người đứng đầu nhà hàng, mất đi ngôi sao có thể khiến nhà hàng điêu đứng, và danh tiếng đầu bếp bị ảnh hưởng. Đầu bếp Gordon Ramsay, từng trải qua một cú sốc lớn khi nhà hàng The London của ông bị mất hẳn hai ngôi sao. Ramsey cho biết: “Tôi đã khóc khi đánh mất những ngôi sao của mình”.