Tập đoàn Vạn Thịnh Phát mới đây đã gửi tờ trình tới lãnh đạo Đảng và Nhà nước, đề xuất tham gia tái cơ cấu Ngân hàng TMCP Sài Gòn (SCB) thông qua hình thức tiếp nhận tự nguyện hoặc chuyển giao bắt buộc. Đề án này gắn liền với việc xử lý khối tài sản khổng lồ liên quan đến đại án Trương Mỹ Lan – Vạn Thịnh Phát – SCB, trong đó phần lớn tài sản đang nằm tại SCB hoặc bị kê biên trong quá trình tố tụng.

Đáng chú ý, trong danh sách các nhà đầu tư trong nước cùng tham gia đề án tái cấu trúc SCB, Tập đoàn Novaland (mã NVL) được nhắc đến bên cạnh Hưng Thịnh, Tổng CTCP Đền bù Giải tỏa và Green Mark Construction. Ngoài ra, nhóm nhà đầu tư còn có sự góp mặt của các đối tác quốc tế như Alvarez & Marsal Holdings (Mỹ) – công ty tư vấn tái cấu trúc nổi tiếng toàn cầu và Germania Helvetica Grupus AG (Thụy Sĩ).

Việc Novaland xuất hiện trong đề án tái cơ cấu SCB đặt ra nhiều câu hỏi: Doanh nghiệp này liên quan gì đến khối tài sản trăm nghìn tỷ? Dòng tiền từ các siêu dự án có thể chảy về đâu?

Vai trò của Novaland trong đề án

Sự xuất hiện của Novaland trong đề án được cho là gắn với các dự án bất động sản quy mô lớn mà Tập đoàn Vạn Thịnh Phát và các nhà đầu tư kỳ vọng sẽ tạo nguồn thu chính cho quá trình tái cơ cấu SCB kéo dài 12 năm. Những dự án này bao gồm:

- Mũi Đèn Đỏ (Saigon Peninsula): Dự kiến tạo doanh thu khoảng 180.000 tỷ đồng;

- Ba Son: Khoảng 50.000 tỷ đồng;

- Cụm dự án trung tâm TP. HCM như 87 Cống Quỳnh, 289 Trần Hưng Đạo, khu tứ giác Nguyễn Huệ – Amigo, Cảng Sài Gòn: Tổng giá trị ước tính 250.000 tỷ đồng.

Ngoài ra, các tài sản đang thế chấp tại SCB như cổ phiếu, dự án dở dang, chung cư cũ… nếu được xử lý pháp lý và định giá lại đầy đủ có thể mang về thêm 100.000 tỷ đồng.

Với kinh nghiệm và năng lực triển khai các dự án đô thị quy mô lớn tại TP. HCM, Novaland được kỳ vọng có thể tham gia khai thác, tái phát triển hoặc đồng hành trong việc hiện thực hóa dòng tiền từ các dự án này – qua đó đóng vai trò trung gian trong việc “chuyển hóa tài sản” thành nguồn vốn để hoàn trả Nhà nước.

Còn nhớ tại phiên xét xử hồi đầu tháng 10/2024, bà Trương Mỹ Lan từng đề nghị Tập đoàn Novaland thanh toán 2.500 tỷ đồng tiền mặt để khắc phục hậu quả liên quan đến CTCP Đầu tư Tân Thành Long An – doanh nghiệp thuộc hệ sinh thái Vạn Thịnh Phát. Công ty này từng phát hành 5.000 tỷ đồng trái phiếu với sự tham gia của Chứng khoán Tân Việt (tư vấn, đại lý phát hành) và SCB (quản lý tài khoản, tài sản đảm bảo). Đề nghị này đặt ra câu hỏi về vai trò và trách nhiệm của Novaland trong cấu trúc tài chính liên quan.

Bối cảnh và mối liên hệ đáng chú ý

Ngoài việc xuất hiện trong danh sách đối tác tái cấu trúc SCB, Novaland còn có liên hệ gián tiếp qua ông Trương Khánh Hoàng – cựu quyền Tổng Giám đốc SCB (2021–2022), một trong 45 người tại SCB bị truy tố trong đại án. Trước khi về SCB, ông Hoàng từng làm việc tại Tập đoàn Novaland trong giai đoạn 2014 - 2017, giữ vai trò phụ trách thị trường vốn.

Vì sao Novaland có tên trong đề án tái cơ cấu SCB của Vạn Thịnh Phát?

Theo cơ quan điều tra, ông Hoàng biết rõ bà Trương Mỹ Lan kiểm soát thực chất SCB thông qua các pháp nhân đứng tên hộ. Cá nhân này được xác định đã phê duyệt 386 khoản vay trị giá hơn 285.000 tỷ đồng, với hàng loạt sai phạm như giải ngân trước – hoàn thiện hồ sơ sau, định giá tài sản thế chấp khống... gây thiệt hại cho SCB hơn 65.000 tỷ đồng tiền lãi và bị cáo buộc tham ô tài sản.

Đề xuất chính sách đặc biệt và động thái của Chính phủ

Để thực hiện việc tái cơ cấu SCB, Tập đoàn Vạn Thịnh Phát và các đối tác, bao gồm cả Novagroup - cổ đông lớn tại Novaland, đã đề xuất loạt chính sách hỗ trợ đặc biệt như:

- Miễn lãi 12 năm đối với khoản vốn đã giải ngân cho SCB vay;

- Gỡ bỏ kê biên tài sản;

- Cơ chế tái cấu trúc tài sản dưới sự giám sát của ban chỉ đạo liên Chính phủ;

- Mô hình xử lý tương tự VAMC hoặc Vinashin.

Theo đó, Văn phòng Chính phủ đã giao Ngân hàng Nhà nước nghiên cứu và báo cáo Thủ tướng về phương án tái cấu trúc này, trong bối cảnh SCB hiện có vốn điều lệ hơn 15.231 tỷ đồng và được xác định là một trường hợp ngân hàng cần xử lý đặc biệt.