Video AI 'rác' tràn ngập mạng xã hội, thu bạc tỷ chỉ sau vài cú click

Trong vài tháng qua, luồng nội dung mới mang tên “AI slop” bùng nổ trên TikTok, YouTube và Instagram. Chúng hấp dẫn vì chi phí sản xuất thấp và thuật toán đề xuất ưu tiên tương tác. Chỉ cần vài thao tác trên nền tảng như ChatGPT để viết kịch bản, ElevenLabs để giả giọng, hoặc công cụ tạo hình ảnh/đoạn phim, bất kỳ ai cũng có thể tạo liên tiếp hàng chục clip trong một ngày.

Một minh họa điển hình là các kênh “vlog” dùng hình tượng động vật nhân hóa, chẳng hạn các video khỉ “vlogger” lan truyền mạnh ở Ấn Độ và các thị trường khác, nơi cảnh đời thường được dựng lên bằng kỹ thuật AI và nhanh chóng đạt hàng triệu lượt xem. Người vận hành những kênh này thường không có kỹ năng sản xuất chuyên nghiệp. Họ kiếm tiền từ quảng cáo, hợp tác và bán khóa học dạy kỹ thuật làm video AI.

Những video AI slop đang nhấn chìm các video có giá trị nghệ thuật. Ảnh minh họa

Trước sự bùng nổ của loại hình video này, YouTube vừa công bố cập nhật quy định về “nội dung không xác thực” (trước gọi là “nội dung lặp lại”) và siết chặt điều kiện được phép kiếm tiền. Động thái nhằm hạn chế việc kiếm tiền từ nội dung sản xuất hàng loạt, rẻ tiền và lừa người xem. Các thay đổi này có hiệu lực và được thông báo rộng rãi trong mùa hè 2025.

Tuy nhiên, việc nhận diện chính xác nội dung do AI tạo ra, phân biệt giữa sáng tạo có dụng ý và “slop” sản xuất hàng loạt đòi hỏi công nghệ và quy trình kiểm duyệt tinh vi. Điều này tạo ra khoảng trống mà nội dung độc hại, deepfake và thông tin sai lệch có thể lợi dụng. Các tổ chức quốc tế kêu gọi tăng cường công cụ phát hiện deepfake và chính sách trách nhiệm với nền tảng, cảnh báo nguy cơ can thiệp bầu cử, lừa đảo tài chính và tổn hại danh tiếng cá nhân.

AI slop không mang lại giá trị cho người xem. Ảnh minh họa

Các nghệ sĩ, nhà làm phim và người làm nội dung chân chính lo ngại rằng khi thuật toán ưu tiên tương tác tức thời, sự lao động sáng tạo nghiêm túc sẽ bị lu mờ. Các nhà nghiên cứu và một số bình luận viên khẳng định AI slop không phải là “tiến bộ nghệ thuật”. Nó khai thác yếu tố gây sốc và thao túng thuật toán để tối đa hóa doanh thu. Đây là một mô hình không bền vững về lâu dài cho hệ sinh thái nội dung.