VietinBank trong thế trận lãi suất: Liệu có bứt phá dẫn đầu?

Trong bối cảnh chính sách tiền tệ Việt Nam đang được điều chỉnh để phù hợp để hỗ trợ thúc đẩy tăng trưởng kinh tế theo định hướng và chỉ đạo của Chính Phủ và NHNN, VietinBank đặt mục tiêu tăng trưởng tín dụng ở mức 17% trong năm 2025, tập trung vào hai động lực chính là khách hàng bán lẻ (tăng 21%) và doanh nghiệp FDI (tăng 25%).

Theo báo cáo cập nhật của Khối Phân tích Công ty Chứng khoán KB Việt Nam (KBSV Research), lợi nhuận trước thuế (LNTT) năm 2024 của VietinBank đạt 31.758 tỷ đồng, tăng 27,1% so với cùng kỳ năm trước.

Mặc dù kết quả kinh doanh tích cực, áp lực từ lãi suất huy động tăng, rủi ro tỷ giá và biến động thanh khoản có thể ảnh hưởng đến biên lợi nhuận (NIM) và triển vọng tăng trưởng dài hạn của ngân hàng.

Tăng trưởng tín dụng mạnh: Cơ hội hay rủi ro tiềm ẩn?

VietinBank đã ghi nhận thu nhập lãi thuần đạt 62.403 tỷ đồng trong năm 2024, tăng 17,9% so với năm trước, phản ánh nhu cầu tín dụng vẫn ở mức cao. Theo KBSV Research, trong năm 2025, ngân hàng tiếp tục đẩy mạnh cho vay bán lẻ và doanh nghiệp FDI với tốc độ tăng trưởng dự báo lần lượt đạt 21% và 25% YoY.

Trong khi đó, tín dụng dành cho doanh nghiệp lớn và SME được dự báo tăng trưởng ở mức 13-15%, phản ánh chiến lược đa dạng hóa danh mục tín dụng để giảm thiểu rủi ro tập trung vào một nhóm khách hàng.

Tăng trưởng thu nhập lãi thuần và lãi từ hoạt động dịch vụ của VietinBank giai đoạn 2020-2024. Nguồn: Báo cáo Công ty Chứng khoán KB Việt Nam (KBSV).

Tuy nhiên, tốc độ tăng trưởng tín dụng cao luôn đi kèm với nguy cơ gia tăng nợ xấu. Theo KBSV Research, tỷ lệ nợ xấu (NPL) của VietinBank đang ở mức 1,25%, với tỷ lệ bao phủ nợ xấu đạt 170,7%, cao thứ hai trong hệ thống ngân hàng Việt Nam.

Mặc dù đây là một tín hiệu tích cực, khi tín dụng mở rộng nhanh chóng, chất lượng tài sản có thể bị ảnh hưởng nếu không kiểm soát chặt chẽ quy trình xét duyệt và quản lý rủi ro.

Diễn biến cơ cấu nợ xấu và nợ cần chú ý của VietinBank (CTG) giai đoạn 2022-2024. Nguồn: Báo cáo Công ty Chứng khoán KB Việt Nam (KBSV).

Bên cạnh đó, việc mở rộng tín dụng quá nhanh có thể làm suy yếu khả năng kiểm soát rủi ro tín dụng. Nếu dòng vốn được bơm vào nền kinh tế mà không có sự kiểm soát chặt chẽ, nợ xấu có thể tăng cao hơn dự kiến, tác động tiêu cực đến khả năng sinh lời dài hạn của VietinBank. Để hạn chế rủi ro này, ngân hàng cần tập trung vào các tiêu chí đánh giá tín dụng chặt chẽ hơn, đồng thời duy trì tỷ lệ nợ xấu trong mức an toàn 1,2-1,5% như mục tiêu đề ra.

Ngoài ra, tỷ lệ chi phí trên thu nhập (CIR) của VietinBank đã giảm xuống 27,5% từ mức 29% của năm trước, phản ánh khả năng kiểm soát chi phí hoạt động hiệu quả. Tuy nhiên, sự phụ thuộc lớn vào thu nhập lãi thuần (chiếm 76% tổng thu nhập hoạt động) cũng làm gia tăng rủi ro khi môi trường lãi suất thay đổi. Nếu lãi suất huy động tiếp tục tăng cao, trong khi lãi suất cho vay duy trì ở mức thấp để hỗ trợ nền kinh tế, lợi nhuận của ngân hàng có thể chịu tác động tiêu cực.

Diễn biến tỷ lệ CIR của VietinBank (CTG) giai đoạn 2023-2024. Nguồn: Báo cáo Công ty Chứng khoán KB Việt Nam (KBSV).

Lãi suất và thanh khoản: Áp lực đè nặng lên biên lợi nhuận?

Lãi suất huy động đang trở thành một trong những yếu tố quan trọng nhất ảnh hưởng đến triển vọng lợi nhuận của VietinBank trong năm 2025. Theo dự báo của KBSV Research, lãi suất huy động bình quân sẽ tăng từ 3,07% lên 3,18%, trong khi lãi suất cho vay giảm nhẹ từ 5,75% xuống 5,71%.

Điều này có thể khiến biên lợi nhuận lãi thuần (NIM) giảm từ 2,88% xuống 2,75%. Mức giảm này phản ánh áp lực từ việc VietinBank phải duy trì mặt bằng lãi suất thấp để hỗ trợ doanh nghiệp và nền kinh tế, trong khi chi phí vốn có xu hướng tăng lên.

Xu hướng chi phí vốn, lãi suất huy động và lãi suất liên ngân hàng giai đoạn 2020-2024. Nguồn: Fiinpro, Công ty Chứng khoán KB Việt Nam (KBSV).

Một yếu tố quan trọng giúp VietinBank kiểm soát chi phí vốn là tỷ lệ CASA (tiền gửi không kỳ hạn). Hiện tại, CASA của VietinBank đạt 24,8% vào cuối năm 2024 và dự kiến duy trì trên 25% vào năm 2025.

CASA cao giúp ngân hàng giảm áp lực chi phí vốn, nhưng để giữ vững mức này trong bối cảnh cạnh tranh gay gắt từ các ngân hàng tư nhân và sự dịch chuyển dòng tiền sang các kênh đầu tư khác như trái phiếu và chứng khoán, VietinBank cần có những chính sách hấp dẫn hơn để thu hút tiền gửi không kỳ hạn.

Xu hướng tỷ lệ CASA của VietinBank (CTG) giai đoạn 2020-2024. Nguồn: Báo cáo Công ty Chứng khoán KB Việt Nam (KBSV).

Ngoài ra, rủi ro tỷ giá cũng là một yếu tố cần lưu ý. Theo KBSV Research, nếu đồng USD tiếp tục mạnh lên do chính sách tài khóa và tiền tệ của Mỹ, Việt Nam có thể phải điều chỉnh lãi suất huy động để giữ ổn định tỷ giá. Điều này có thể làm tăng chi phí vốn của các ngân hàng thương mại, trong đó có VietinBank, và gây áp lực lớn lên lợi nhuận của ngân hàng.

Định giá cổ phiếu: CTG còn dư địa tăng trưởng?

Cổ phiếu CTG hiện được định giá dựa trên hai phương pháp chính: phương pháp P/B (Price-to-Book) và phương pháp chiết khấu lợi nhuận thặng dư. Theo KBSV Research, mức P/B dự phóng năm 2025 của CTG là 1,6x, cao hơn mức trung bình 5 năm gần đây. Mức định giá này phản ánh sự cải thiện trong chất lượng tài sản và tăng trưởng lợi nhuận ổn định.

Bên cạnh đó, với lợi nhuận sau thuế dự báo đạt 28.689 tỷ đồng (+13,2% YoY) và EPS đạt 5.342 đồng, phương pháp chiết khấu lợi nhuận thặng dư đưa ra mức định giá hợp lý của CTG ở mức 42.999 đồng/cổ phiếu.

Diễn biến chỉ số P/B của VietinBank (CTG) giai đoạn 2019-2024. Nguồn: V_KBSource.

Kết hợp hai phương pháp, KBSV Research đưa ra giá mục tiêu cho cổ phiếu CTG trong năm 2025 là 48.800 đồng/cổ phiếu, cao hơn 18,2% so với giá hiện tại (41.250 đồng/cổ phiếu). Tuy nhiên, mức định giá này chỉ khả thi nếu VietinBank duy trì được tốc độ tăng trưởng lợi nhuận và kiểm soát tốt rủi ro tín dụng. Nếu lãi suất huy động tăng nhanh hơn dự báo hoặc chất lượng tài sản suy giảm, cổ phiếu CTG có thể đối mặt với áp lực điều chỉnh.

Định giá cổ phiếu CTG năm 2025 theo phương pháp chiết khấu lợi nhuận thặng dư và P/B. Nguồn: Bloomberg, Công ty Chứng khoán KB Việt Nam (KBSV).

VietinBank có thể dẫn đầu cuộc chơi?

Việc VietinBank theo đuổi chiến lược mở rộng tín dụng mạnh mẽ trong bối cảnh lãi suất biến động là một quyết định có tính rủi ro cao. Nếu ngân hàng có thể tận dụng lợi thế từ danh mục tín dụng đa dạng, kiểm soát tốt chi phí vốn và duy trì chất lượng tài sản, CTG hoàn toàn có thể giữ vững vị thế dẫn đầu trong hệ thống ngân hàng quốc doanh.

Tuy nhiên, với những rủi ro từ thanh khoản, tỷ giá và áp lực lãi suất huy động, chiến lược tăng trưởng của VietinBank sẽ cần sự linh hoạt và thích ứng nhanh chóng. Việc duy trì CASA cao, kiểm soát tỷ lệ nợ xấu và tối ưu hóa biên lợi nhuận sẽ là những yếu tố then chốt quyết định liệu VietinBank có thể tiếp tục dẫn đầu cuộc chơi trong năm 2025 hay không.