Trong đợt tổng kiểm tra về an toàn thực phẩm, lực lượng chức năng Tuyên Quang đã thu giữ 192,2kg giò chả tại cơ sở của bà Nguyễn Thị Ngọc (SN 1973) và 218kg tại cơ sở của ông Nguyễn Bá Tiến (SN 1965). Tổng khối lượng giò chả bị thu giữ lên đến 410,2kg.
Cơ quan điều tra đã tiến hành khởi tố vụ án, khởi tố bị can và áp dụng biện pháp cấm đi khỏi nơi cư trú đối với hai đối tượng trên theo quy định của pháp luật về vi phạm an toàn thực phẩm.
Vụ việc không phải là cá biệt. Trong những năm gần đây, các vụ sản xuất giò chả sử dụng hàn the bị phát hiện rải rác ở nhiều tỉnh thành, cho thấy tình trạng sử dụng chất cấm trong chế biến thực phẩm vẫn âm thầm tồn tại và đe dọa nghiêm trọng sức khỏe cộng đồng.
Hàn the (borax) là một hợp chất hóa học có tính kháng khuẩn, thường được sử dụng trong công nghiệp sản xuất chất tẩy rửa, thủy tinh và men gốm. Tuy nhiên, đây là chất bị cấm sử dụng trong chế biến thực phẩm tại Việt Nam.
![]() |
Có thể dùng quỳ tím để kiểm tra xem thực phẩm chứa hàn the hay không. Ảnh minh họa |
Theo các chuyên gia, hàn the khi đi vào cơ thể có thể tích tụ tại gan, rất khó đào thải. Việc hấp thụ hàn the kéo dài dễ gây tổn thương gan, thận, suy giảm chức năng sinh sản, thậm chí vô sinh. Đặc biệt, với trẻ nhỏ, liều lượng hàn the chỉ từ 1-2g/kg thể trọng có thể gây tử vong trong vòng 12 giờ. Về lâu dài, chất này gây ra tình trạng suy dinh dưỡng, chậm phát triển trí tuệ nếu tiếp xúc thường xuyên.
Dù biết rõ mức độ độc hại, một số cơ sở sản xuất thực phẩm vẫn bất chấp sử dụng hàn the với mục đích tạo độ dai, giòn và bảo quản giò chả lâu hơn.
Giò chả chứa hàn the rất khó nhận biết bằng mắt thường, bởi loại phụ gia này không làm thay đổi màu sắc sản phẩm. Tuy nhiên, theo những người trong nghề, nếu giò có độ giòn dai bất thường, vị hơi chát nhẹ thì rất có thể đã bị pha hàn the.
Cách phát hiện chính xác và dễ thực hiện nhất là dùng giấy quỳ tím. Khi ép giấy quỳ lên bề mặt giò đã giã nhỏ, nếu giấy chuyển sang màu xanh chứng tỏ có hàn the (do tính kiềm làm thay đổi độ pH). Tập giấy quỳ chỉ có giá khoảng 10.000 – 15.000 đồng, hoàn toàn có thể mua tại hiệu thuốc hoặc cửa hàng dụng cụ thí nghiệm.
Ngoài ra, người tiêu dùng nên chọn giò chả có màu trắng ngà hoặc hồng nhạt, mặt lát cắt có nhiều lỗ khí li ti, mùi thơm tự nhiên của thịt quyện với hương lá chuối. Tránh xa những loại giò có mùi nồng bất thường, bề mặt nhớt, đổi màu hoặc có nấm mốc.