Thông tin này được bà Đặng Thùy Trang, Giám đốc Đối ngoại Grab Việt Nam đưa ra tại Tọa đàm "Lọc phát thải, lọc không khí" do Báo Thanh Niên tổ chức.

Khi đề án chuyển đổi 400.000 xe máy chạy dịch vụ công nghệ sang xe điện được đưa ra, thực tế đời sống của lực lượng tài xế đặt ra những rào cản không thể bỏ qua. Grab cho biết khoảng 80% tài xế chưa từng trải nghiệm xe điện và hơn 60% chưa sẵn sàng chuyển đổi. Nguyên nhân phần lớn vì khoản đầu tư ban đầu, khả năng tiếp cận vốn và nỗi lo trả góp. Nhiều tài xế hiện phụ thuộc xe máy như tài sản chính của gia đình, nên không sẵn sàng chịu gánh nặng trả góp 1–2 triệu đồng mỗi tháng.

Vấn đề hạ tầng sạc công cộng và điều kiện sạc tại nơi cũng gây khó khăn. Hệ thống trạm sạc còn thiếu, chưa đồng bộ và chưa phủ kín khu vực có mật độ tài xế lớn. Trong khi đó, nhiều chung cư và nhà trọ không có giải pháp sạc an toàn cho xe điện. Điều này khiến tài xế phải cân nhắc thời gian nghỉ, khoảng cách di chuyển và thậm chí tính tới phương án “mang xe ra trạm sạc”.

60% tài xế Grab chưa sẵn sàng chuyển sang xe điện vì nỗi khổ này
Chuyển đổi từ xe xăng sang xe điện đang là bài toán khó đối với Grab. Ảnh minh họa

Trước thực trạng này, Grab và một số doanh nghiệp đề xuất các giải pháp mang tính hệ thống. Nhà nước hỗ trợ xây trạm sạc công cộng, cho phép sử dụng chung giữa nhiều hãng để tối ưu nguồn lực; chính sách tài chính dài hơi gồm trợ giá, ưu đãi thuế phí và gói vay lãi suất thấp; cùng lộ trình chuyển đổi linh hoạt theo tuổi thọ phương tiện. Các đề xuất này nhắm tới giảm rủi ro cho tài xế và tạo động lực bền vững cho thị trường xe điện.

Chính quyền TP.HCM đã ghi nhận thông tin này và đang xây dựng các cơ chế hỗ trợ, chẳng hạn như đề xuất dành ngân sách hỗ trợ trực tiếp (khoảng 3–5 triệu đồng cho một số đối tượng nghèo, cận nghèo) cùng chính sách miễn, giảm thuế trước bạ, VAT và chương trình cho vay ưu đãi.

Tuy nhiên, các nhà quản lý cũng thừa nhận hạn chế khi nhiều tài xế không có hộ khẩu TP.HCM, thiếu tài sản thế chấp để vay ngân hàng và rủi ro về mức bao phủ của chính sách. Vì thế, các chuyên gia khuyến nghị cần lộ trình khuyến khích tự nguyện đủ dài (ít nhất 5 năm), tránh áp dụng biện pháp hành chính tắc trách có thể gây sốc cho thị trường lao động.