Ngành thép Việt Nam đối diện con sóng lớn

Năm 2025 dự báo sẽ là một năm đầy thách thức nhưng cũng mở ra cơ hội phát triển cho ngành thép Việt Nam. Sự thay đổi trong chính sách sản xuất của Trung Quốc cùng với các vấn đề cạnh tranh thương mại trong nước đang tác động mạnh mẽ đến các doanh nghiệp trong ngành thép. Tuy nhiên, với những quyết định chiến lược đúng đắn, ngành thép Việt Nam có thể tận dụng những yếu tố này để phát triển mạnh mẽ hơn trong tương lai.

Trung Quốc cắt giảm sản lượng thép

Trong bối cảnh ngành thép toàn cầu đang trải qua những biến động lớn, quyết định cắt giảm sản lượng thép của Trung Quốc đã thu hút sự chú ý mạnh mẽ từ cộng đồng quốc tế. Trung Quốc, là quốc gia sản xuất thép lớn nhất thế giới, đã thực hiện một loạt các biện pháp để giảm sản lượng thép, nhằm giải quyết các vấn đề môi trường và dư thừa công suất sản xuất. Tuy nhiên, việc này không chỉ tác động sâu rộng đến nền kinh tế trong nước mà còn ảnh hưởng đáng kể đến các quốc gia xuất khẩu thép, trong đó có Việt Nam. Trung Quốc là quốc gia sản xuất thép lớn nhất thế giới, chiếm khoảng 50% sản lượng thép toàn cầu. Tuy nhiên, việc sản xuất thép quá mức trong suốt nhiều năm qua đã dẫn đến những vấn đề nghiêm trọng về môi trường và khả năng tiêu thụ sản phẩm thép trong nước. Chính phủ Trung Quốc đã đặt ra mục tiêu giảm lượng khí thải carbon và cải thiện chất lượng không khí, đặc biệt là tại các thành phố lớn như Bắc Kinh và Thượng Hải. Cắt giảm sản lượng thép là một phần trong chiến lược này, nhằm giảm thiểu ô nhiễm và cải thiện sự bền vững trong sản xuất. Hơn nữa, nhu cầu thép trong nước Trung Quốc cũng đã có dấu hiệu giảm sút do sự điều chỉnh trong lĩnh vực xây dựng và cơ sở hạ tầng. Do đó, chính phủ đã đưa ra các biện pháp cắt giảm công suất của các nhà máy thép, đặc biệt là các cơ sở sản xuất thép cũ và tiêu tốn năng lượng.

Việc cắt giảm sản lượng thép của Trung Quốc không chỉ tác động đến nền kinh tế trong nước mà còn gây xáo trộn lớn trên thị trường thép toàn cầu. Trung Quốc là nguồn cung thép lớn nhất thế giới, và khi sản lượng thép của nước này giảm, sẽ có một khoảng trống lớn trên thị trường quốc tế.

Một trong những tác động chính của việc này là sự gia tăng giá thép toàn cầu. Khi Trung Quốc giảm sản lượng thép, các quốc gia khác có thể sẽ phải đối mặt với tình trạng thiếu hụt nguồn cung thép, đặc biệt là đối với các quốc gia phụ thuộc vào nhập khẩu thép như Việt Nam. Điều này có thể dẫn đến việc các doanh nghiệp sản xuất thép trong nước phải đối mặt với giá nguyên liệu cao hơn, ảnh hưởng đến chi phí sản xuất và khả năng cạnh tranh.

Ngành thép Việt Nam đang phát triển mạnh mẽ và có nhu cầu cao đối với thép nhập khẩu, sẽ không thể tránh khỏi tác động từ việc Trung Quốc cắt giảm sản lượng thép. Tác động này có thể được nhìn nhận từ nhiều góc độ khác nhau. Trung Quốc là một trong những nguồn cung thép lớn cho Việt Nam. Việc cắt giảm sản lượng thép của Trung Quốc sẽ khiến nguồn cung thép từ quốc gia này giảm, dẫn đến việc các doanh nghiệp thép Việt Nam phải tìm kiếm nguồn cung thay thế từ các quốc gia khác. Điều này có thể làm tăng giá thép nhập khẩu, khiến các doanh nghiệp trong ngành xây dựng, cơ sở hạ tầng và sản xuất ô tô tại Việt Nam, những ngành tiêu thụ thép lớn, sẽ phải đối mặt với chi phí cao hơn trong việc sử dụng nguyên liệu thép.

Mặt khác, khi Trung Quốc giảm sản lượng thép, giá thép tăng cao cũng giúp các doanh nghiệp sản xuất HRC như HPG gia tăng biên lợi nhuận. Việt Nam có thể tận dụng cơ hội này để phát triển ngành thép trong nước, giảm sự phụ thuộc vào nguồn cung thép nhập khẩu và tạo ra động lực phát triển cho các nhà máy sản xuất thép trong nước. Tuy nhiên, đối với các doanh nghiệp sản xuất tôn mạ với HRC là nguyên liệu đầu vào như HSG và NKG sẽ dẫn tới tăng chi phí nguyên vật liệu.

Việt Nam có thể tận dụng cơ hội này để phát triển ngành thép trong nước. Ảnh minh hoạ

Hiệp hội Thép đề nghị giải quyết sớm vụ điều tra chống bán phá giá tôn mạ nhập khẩu từ Trung Quốc

Vào ngày 14/6/2024, Bộ Công Thương chính thức khởi xướng điều tra áp dụng biện pháp chống bán phá giá đối với một số sản phẩm tôn mạ nhập khẩu từ Trung Quốc và Hàn Quốc (vụ AD19), sau khi nhận được hồ sơ yêu cầu từ một số doanh nghiệp sản xuất thép trong nước, khiếu nại rằng các sản phẩm nhập khẩu này đang bị bán phá giá, gây thiệt hại đáng kể cho ngành thép nội địa. Cuộc điều tra bao gồm các sản phẩm tôn mạ phân loại theo mã HS, và thời kỳ điều tra để xác định thiệt hại từ ngày 01/4/2018 đến ngày 31/3/2024. Mới đây, Hiệp hội Thép Việt Nam (VSA) đã gửi một công văn lên Bộ Công Thương và các cơ quan chức năng để đề nghị giải quyết nhanh chóng vụ điều tra chống bán phá giá đối với sản phẩm tôn mạ nhập khẩu từ Trung Quốc. Đây là vấn đề đang gây ra nhiều lo ngại đối với ngành sản xuất thép trong nước, đặc biệt là đối với các doanh nghiệp lớn như Hòa Phát (HPG), Hòa Sen (HSG), và Nam Kim (NKG), những tên tuổi có ảnh hưởng lớn đến ngành thép Việt Nam.

Tôn mạ là một trong những sản phẩm thép được sử dụng rộng rãi trong ngành xây dựng, ô tô, và nhiều ngành công nghiệp khác. Vì vậy, việc điều tra và áp dụng các biện pháp chống bán phá giá trở nên rất quan trọng để bảo vệ các nhà sản xuất trong nước.

Các doanh nghiệp sản xuất thép lớn như Hòa Phát (HPG), Hòa Sen (HSG), và Nam Kim (NKG) đang chịu tác động trực tiếp từ vụ điều tra này. Tôn mạ là một trong những sản phẩm chủ lực của các công ty này, và việc hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc tràn vào thị trường với giá thành thấp hơn đáng kể đang gây ra khó khăn lớn trong việc duy trì thị phần và lợi nhuận.

Hòa Phát (HPG): Là một trong những tập đoàn thép hàng đầu tại Việt Nam, Hòa Phát hiện đang tập trung vào mở rộng sản xuất các sản phẩm tôn mạ và thép xây dựng. Sự gia tăng nhập khẩu tôn mạ từ Trung Quốc với giá rẻ đang khiến Hòa Phát gặp khó khăn trong việc duy trì sức cạnh tranh của sản phẩm nội địa. Việc áp dụng các biện pháp chống bán phá giá sẽ giúp bảo vệ doanh thu và lợi nhuận của Hòa Phát, đồng thời bảo vệ quyền lợi của người lao động và giữ vững uy tín thương hiệu thép Việt Nam.

Haa Sen (HSG): Hoa Sen là một trong những công ty sản xuất tôn mạ lớn tại Việt Nam, với thị phần đáng kể trong ngành thép. Tuy nhiên, công ty này cũng đang phải đối mặt với sự cạnh tranh khốc liệt từ các sản phẩm tôn mạ giá rẻ nhập khẩu từ Trung Quốc. Tình trạng này không chỉ làm giảm lợi nhuận mà còn đe dọa đến khả năng đầu tư và mở rộng sản xuất của Hoa Sen. Việc giải quyết nhanh chóng vụ điều tra sẽ giúp Hoa Sen duy trì được thị phần trong nước và bảo vệ nền sản xuất thép trong nước.

Nam Kim (NKG): Nam Kim cũng là một trong những doanh nghiệp hàng đầu trong ngành sản xuất tôn mạ và thép xây dựng tại Việt Nam. Các sản phẩm của Nam Kim đang chịu sức ép lớn từ giá thành tôn mạ nhập khẩu từ Trung Quốc, và nếu tình trạng này tiếp tục kéo dài, khả năng duy trì lợi nhuận của Nam Kim sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Do đó, việc đẩy nhanh tiến độ điều tra và có những biện pháp bảo vệ phù hợp sẽ giúp Nam Kim giữ vững được sự ổn định trong hoạt động sản xuất và kinh doanh.

Trong trường hợp mức thuế tạm thời được công bố, các chuyên gia cho rằng điều này sẽ giảm áp lực lên các doanh nghiệp sản xuất tôn mạ như HSG, NKG và GDA về vấn đề cạnh tranh nội địa và hỗ trợ giá bán. Tuy nhiên, các doanh nghiệp này cũng có phần lớn doanh thu từ thị trường xuất khẩu, do đó tác động ròng đến lợi nhuận của họ cũng sẽ phụ thuộc vào tình hình thị trường nước ngoài, đặc biệt là bất kỳ thay đổi nào về thuế áp dụng tại thị trường đó. Ngoài ra, các doanh nghiệp sản xuất HRC trong nước như HPG cũng sẽ được hưởng lợi gián tiếp nếu việc áp dụng thuế chống bán phá giá tạm thời được áp dụng

Các doanh nghiệp thép trong nước, đặc biệt là HPG, HSG và NKG, đang yêu cầu các cơ quan chức năng xem xét và đưa ra quyết định sớm đối với vụ điều tra chống bán phá giá. Điều này sẽ giúp các doanh nghiệp yên tâm hơn trong quá trình sản xuất và kinh doanh, đồng thời bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng trong nước. Nếu không có các biện pháp bảo vệ thích hợp, ngành thép Việt Nam sẽ tiếp tục phải đối mặt với nguy cơ mất thị phần vào tay các đối thủ từ Trung Quốc.

Vụ điều tra chống bán phá giá tôn mạ nhập khẩu từ Trung Quốc hiện đang là vấn đề cần được giải quyết nhanh chóng để bảo vệ lợi ích của các doanh nghiệp thép trong nước. Các công ty lớn như Hòa Phát (HPG), Hòa Sen (HSG), và Nam Kim (NKG) đang chịu tác động nặng nề từ việc hàng hóa giá rẻ Trung Quốc tràn vào thị trường, và một giải pháp kịp thời sẽ giúp họ duy trì ổn định trong sản xuất và kinh doanh. Chính vì vậy, Hiệp hội Thép Việt Nam đã kêu gọi các cơ quan chức năng xem xét và đưa ra quyết định sớm để bảo vệ ngành thép trong nước và đảm bảo sự công bằng trong cạnh tranh.

2025 sẽ là một năm có nhiều thách thức nhưng cũng đầy cơ hội đối với ngành thép Việt Nam. Việc Trung Quốc cắt giảm sản lượng thép và vụ điều tra chống bán phá giá tôn mạ nhập khẩu từ Trung Quốc sẽ tác động mạnh mẽ đến các doanh nghiệp trong ngành. Tuy nhiên, với những chiến lược phù hợp, ngành thép Việt Nam hoàn toàn có thể tận dụng những yếu tố này để phát triển mạnh mẽ, bảo vệ thị trường trong nước và gia tăng sức cạnh tranh toàn cầu.