Nghệ An hiện là tỉnh có diện tích lớn nhất cả nước, với tổng diện tích 16.489,97km2. Tỉnh nằm ở trung tâm vùng Bắc Trung Bộ, phía Đông giáp biển, phía Nam giáp Hà Tĩnh, phía Bắc giáp Thanh Hóa, phía Tây giáp Lào với 468km đường biên giới trên bộ và 82km bờ biển.

Theo Cổng thông tin điện tử tỉnh Nghệ An, danh xưng "Nghệ An" xuất hiện lần đầu tiên vào năm 1030, dưới triều Vua Lý Thái Tông, khi nhà vua đổi tên Hoan Châu thành châu Nghệ An. Từ đó, tên gọi này gắn liền với lịch sử hào hùng của dân tộc. Vào tháng 11/2020, tỉnh đã tổ chức Lễ kỷ niệm 990 năm danh xưng Nghệ An.

Tỉnh rộng nhất cả nước: Tên gọi có từ thời nhà Lý, có vị trí chiến lược với hạ tầng giao thông đồ sộ
Nghệ An và Hà Tĩnh từng sáp nhập thành tỉnh Nghệ Tĩnh. Ảnh: Internet

Lịch sử hành chính Nghệ An có dấu mốc quan trọng vào năm 1831, khi triều đình nhà Nguyễn thực hiện cải cách hành chính, chia trấn Nghệ An thành hai tỉnh: Nghệ An (phía Bắc sông Lam) và Hà Tĩnh (phía Nam sông Lam). Sau đó, hai tỉnh hợp nhất thành tỉnh An Tĩnh.

Đến năm 1976, Nghệ An và Hà Tĩnh lại được hợp nhất thành tỉnh Nghệ Tĩnh. Nhưng đến năm 1991, tỉnh Nghệ Tĩnh được tách trở lại thành hai tỉnh riêng biệt như ngày nay.

Hiện nay, Nghệ An có 20 đơn vị hành chính cấp huyện và 412 đơn vị hành chính cấp xã. Cuối năm 2024, tỉnh thực hiện nhập toàn bộ diện tích tự nhiên và dân số của thị xã Cửa Lò cùng 4 xã (Nghi Xuân, Phúc Thọ, Nghi Thái, Nghi Phong, huyện Nghi Lộc) vào TP. Vinh. Hiện, tỉnh có 1 thành phố (Vinh), 2 thị xã (Hoàng Mai, Thái Hòa) và 17 huyện gồm: Diễn Châu, Quỳnh Lưu, Yên Thành, Đô Lương, Nghi Lộc, Hưng Nguyên, Nam Đàn, Thanh Chương, Tân Kỳ, Anh Sơn, Con Cuông, Nghĩa Đàn, Quỳ Hợp, Quỳ Châu, Quế Phong, Tương Dương, Kỳ Sơn.

Nghệ An giữ vị trí chiến lược, kết nối vùng Đông Bắc Thái Lan, Lào với biển Đông, là cửa ngõ giao thương quan trọng trong khu vực. Hạ tầng giao thông được đầu tư phát triển toàn diện, gồm hệ thống đường bộ, đường sắt, đường hàng không và đường biển.

Tỉnh rộng nhất cả nước: Tên gọi có từ thời nhà Lý, có vị trí chiến lược với hạ tầng giao thông đồ sộ
Một góc TP. Vinh, tỉnh Nghệ An. Ảnh: Internet

Hiện tỉnh có hơn 30.000km đường bộ, trong đó có 16 tuyến quốc lộ (tổng chiều dài 1.795km), 39 tuyến đường tỉnh (24.230km), đường huyện dài 3.184km và đường đô thị dài 1.681km. Hệ thống cao tốc Bắc - Nam qua địa bàn tỉnh dài 87,84km, gồm hai dự án thành phần: Nghi Sơn - Diễn Châu (đã thông xe ngày 18/10/2023) và Diễn Châu - Bãi Vọt (đưa vào khai thác ngày 30/6/2024).

Về đường sắt, Nghệ An có tuyến Bắc - Nam dài 95,5km, khai thác tàu khách tốc độ 80km/h, tàu hàng 60km/h, với hai nhà ga chính là ga Vinh (lớn nhất) và ga Yên Lý.

Về đường hàng không, Cảng hàng không quốc tế Vinh có đường cất cánh dài 2.400m, rộng 45m; ga hành khách diện tích 11.706m2, công suất 2 triệu hành khách/năm, với từ 22-25 chuyến/ngày.

Nghệ An có 15 tuyến sông, kênh với tổng chiều dài 1.159,6km, trong đó 4 tuyến đường thủy nội địa quốc gia (217,1km) và 4 tuyến đường thủy nội địa địa phương (45,5km). Các tuyến sông, kênh đổ ra biển qua 6 cửa lạch: Cửa Cờn, Cửa Quèn, Cửa Thơi, Cửa Vạn, Cửa Lò và Cửa Hội.

Về vận tải biển, tỉnh có Cảng Cửa Lò, Cảng cá Cửa Hội, Cảng chuyên dùng xi măng The Vissai (Nghi Thiết - Nghi Lộc), Cảng xăng dầu DKC (cho tàu đến 49.000 DWT) và Cảng Đông Hồi đang xây dựng.

Trong 3 năm liên tiếp (2022-2024), Nghệ An nằm trong top 10 địa phương thu hút vốn FDI lớn nhất cả nước. Với lợi thế hạ tầng phát triển, vị trí chiến lược và quỹ đất dồi dào, tỉnh đang trở thành điểm đến hấp dẫn của các nhà đầu tư trong và ngoài nước.