'Chưa bao giờ Việt Nam có được bầu không khí và niềm tin mạnh mẽ như hiện nay'

Tăng trưởng hai con số không chỉ là một con số đơn thuần mà là khát vọng của cả dân tộc

Chuyên gia kinh tế - TS Trần Du Lịch khẳng định chưa bao giờ Việt Nam có được một bầu không khí và niềm tin mạnh mẽ như hiện nay, kể từ khi Trung ương phát đi thông điệp bước vào Kỷ nguyên mới. Đây là một thuận lợi rất lớn cho sự phát triển của đất nước.

Chuyên gia kinh tế Trần Du Lịch.

Dân tộc Việt Nam có truyền thống kiên cường, khi đứng trước áp lực thì mới nỗ lực vượt qua được. Năm 1986, áp lực của chúng ta là tình trạng nghèo đói và không có cách nào khác ngoài việc phải đổi mới để vượt qua.

Hiện nay, áp lực đến từ thông điệp rất rõ ràng của Tổng Bí thư: nếu chúng ta không đạt được mức tăng trưởng hai con số thì đến năm 2045, Việt Nam sẽ khó có cơ hội trở thành một quốc gia phát triển có trình độ cao. Khi đó, chúng ta không còn lợi thế dân số vàng, rơi vào tình trạng “chưa giàu đã già”.

Tôi xin nhấn mạnh rằng mục tiêu tăng trưởng hai con số trong năm nay không chỉ là một con số đơn thuần mà là khát vọng của cả dân tộc. Nếu không thực hiện được, chúng ta sẽ mất cơ hội trở thành quốc gia phát triển ngang tầm thế giới.

Cần cuộc cách mạng về thể chế

Theo ông Lịch, vấn đề đặt ra hiện nay là chúng ta phải tiến hành một cuộc cách mạng thực sự về thể chế. Hiện nay, các kết luận về sắp xếp bộ máy đang được triển khai đồng bộ với việc giải quyết các quy định chồng chéo. Mỗi thủ tục hành chính cần được cắt giảm ít nhất 30%, thậm chí có thể nhiều hơn.

"Bên cạnh đó, chúng ta phải xác định được động lực nào để tăng trưởng hai con số. Nếu năm nay Việt Nam tăng trưởng 8%, GDP tuyệt đối sẽ tăng thêm khoảng 38-40 tỉ USD. Năm 2024, kim ngạch xuất khẩu đạt hơn 400 tỉ USD nhưng chỉ khoảng 30-35% giá trị trong đó đóng góp trực tiếp vào GDP. Năm nay, giả định xuất khẩu tăng trưởng như kế hoạch thì phần đóng góp của xuất khẩu vào GDP chỉ khoảng 14-15 tỉ USD, đây là một thách thức không nhỏ", ông Lịch nói.

Mỗi thủ tục hành chính cần được cắt giảm ít nhất 30%, thậm chí có thể nhiều hơn.

Vì vậy, để đạt được mục tiêu tăng trưởng, ông Lịch cho rằng cần dựa vào các động lực khác, đặc biệt là tổng đầu tư toàn xã hội từ những năm trước. Tăng trưởng năm nay phụ thuộc rất lớn vào dòng vốn tín dụng. Ngân hàng Nhà nước dự kiến tăng 16% tổng dư nợ tín dụng, tương đương khoảng 2,5 triệu tỉ đồng.

"Lượng tiền này bơm vào nền kinh tế sẽ tạo ra sức bật lớn cho tổng cầu. Tuy nhiên, nếu vốn không được đưa vào sản xuất, kinh doanh mà chảy vào chứng khoán hay bất động sản thì nguy cơ rơi vào tình trạng tăng trưởng ảo, bong bóng tài chính như năm 2016 là rất lớn", ông Lịch khẳng định.

Riêng đối với TP. HCM, ông Lịch cho rằng cần ưu tiên tháo gỡ các điểm nghẽn cho các dự án tồn đọng. Mục tiêu lớn nhất của năm nay là tăng trưởng 8%, bởi chỉ khi đạt được mức này, chúng ta mới có thể bù đắp được sự suy giảm trong giai đoạn COVID-19, đồng thời tạo tiền đề cho giai đoạn tăng trưởng hai con số trong giai đoạn 2026-2030.

"Đây là bước chuẩn bị rất quan trọng. Để thực hiện được điều này, trước hết từng địa phương phải rà soát lại các vấn đề nội tại. Chính phủ cần mạnh dạn trong cơ chế phân cấp, phân quyền. Nếu chậm trong việc phân cấp, phân quyền thì địa phương sẽ không có đủ dư địa về chính sách để phát triển", ông Lịch nói.

Cuối cùng, ông Lịch khẳng định việc sắp xếp lại bộ máy hành chính có thể gặp một số khó khăn, nhưng nếu chúng ta chớp được thời cơ, sẽ tạo ra sức bật rất lớn trong quản trị đất nước. Một bộ máy hành chính công tinh gọn, vận hành hiệu quả trên nền tảng số hóa sẽ là tiền đề quan trọng cho sự phát triển bền vững của đất nước trong những năm tới.