Luật mới mở đường: Doanh nghiệp Việt sẵn sàng bứt phá với đổi mới sáng tạo
Chiều 15/9, tại Diễn đàn Kinh tế tư nhân Việt Nam (VPSF) 2025, phiên chuyên đề “Khoa học công nghệ - Đổi mới sáng tạo: Sức bật để vươn mình”, ông Nguyễn Văn Khoa – Tổng Giám đốc FPT, Phó Chủ tịch Hội Doanh nhân trẻ Việt Nam, Chủ tịch VINASA, cho rằng, hiếm có giai đoạn nào mà tốc độ triển khai chính sách lại thần tốc như hiện nay. Chỉ trong vòng hai tuần sau khi Nghị quyết 68-NQ/TW được ban hành, hệ thống văn bản triển khai đã cơ bản hoàn thiện. Cùng với đó, Chính phủ đồng thời đưa vào thực thi nhiều nghị quyết chiến lược: Nghị quyết 57 về khoa học công nghệ, Nghị quyết 59 về ngoại giao kinh tế, và Nghị quyết 66 về hoàn thiện thể chế.
“Bộ tứ nghị quyết” này, theo ông Khoa, tạo ra một khung thể chế toàn diện, khẳng định vai trò kinh tế tư nhân là động lực quan trọng nhất và mở ra dư địa to lớn cho doanh nghiệp Việt vươn mình trong kỷ nguyên số.
Một loạt văn bản quan trọng đang đồng loạt có hiệu lực, đặc biệt, hai dự thảo luật: Luật Công nghiệp Công nghệ số và Luật Đầu tư sửa đổi, được ông Khoa nhấn mạnh là nền tảng pháp lý đột phá.
Luật Công nghiệp Công nghệ số sẽ điều chỉnh toàn diện các lĩnh vực AI, bán dẫn, blockchain, tài sản số… Điểm nhấn là quản lý AI và tài sản số minh bạch, an toàn, bảo vệ người dùng.
“Khi hơn 20% dân số Việt Nam đã sở hữu tiền mã hóa, khung pháp lý này là cấp bách và sống còn để tạo niềm tin, đồng thời khuyến khích phát triển công nghệ số chiến lược,” ông Khoa nói.
Luật Đầu tư sửa đổi hướng đến cắt bỏ điểm nghẽn thể chế, giảm mạnh thủ tục, phân cấp cho địa phương và chuyển từ tiền kiểm sang hậu kiểm. Điều này, theo ông Khoa, sẽ giải phóng nguồn lực xã hội, tạo môi trường đầu tư minh bạch và thông thoáng: “Nếu pháp luật không cấm, doanh nghiệp phải được quyền làm.”
Theo ông Khoa, doanh nghiệp Việt Nam đang chứng minh năng lực cạnh tranh toàn cầu:
![]() |
Ông Nguyễn Văn Khoa – Tổng Giám đốc FPT. Ảnh minh hoạ. |
Xuất khẩu dịch vụ CNTT đạt 15 tỷ USD năm 2024, tăng trưởng hai con số nhiều năm liền; FPT hiện diện tại 30 quốc gia, hợp tác với hơn 1.000 khách hàng toàn cầu, trong đó có 85 doanh nghiệp Fortune Global 500; Các thành viên VINASA tham gia trực tiếp vào chuỗi giá trị toàn cầu trong AI, bán dẫn, điện toán đám mây, blockchain.
Nguồn nhân lực cũng là lợi thế lớn với gần 1,5 triệu lao động CNTT, tăng trưởng 10–12%/năm, với 120.000 kỹ sư công nghệ mới mỗi năm. Chi phí lao động tại Việt Nam thấp hơn 25% so với mức trung bình toàn cầu, giúp Việt Nam trở thành điểm đến hấp dẫn bậc nhất khu vực.
Không dừng lại ở đó, ông Khoa nhấn mạnh xu thế mới với Digital Workers – AI Agents. Đây là lực lượng “lao động ảo” có thể tham gia R&D, giám sát sản xuất, chăm sóc khách hàng 24/7. “Việt Nam có thể không chỉ xuất khẩu kỹ sư, mà còn xuất khẩu cả lực lượng "AI Workers" cho thế giới,” ông Khoa dự báo.
5 kiến nghị chiến lược cho bứt phá
Để biến cơ hội vàng thành động lực thực sự, ông Khoa đưa ra 5 kiến nghị then chốt:
-Thứ nhất, sớm ban hành Kế hoạch triển khai Nghị quyết 198/2025/QH15, với mục tiêu đến cuối 2025 loại bỏ điều kiện kinh doanh không cần thiết, giảm 30% thời gian và chi phí thủ tục.
-Thứ hai, ưu đãi R&D đi vào thực chất: Chính phủ cần tháo gỡ thủ tục để doanh nghiệp thực sự hưởng cơ chế khấu trừ 200% chi phí R&D.
-Thứ ba, đào tạo nhân lực công nghệ theo chỉ tiêu quốc gia, đặc biệt cho các ngành AI, bán dẫn, công nghệ sinh học.
-Thứ tư, ban hành cơ chế GP–LP để khơi thông hàng chục tỷ USD vốn dài hạn cho công nghệ chiến lược, thu hút cả đầu tư tư nhân và hợp tác công – tư.
-Thứ năm, Luật Đầu tư sửa đổi phải dũng cảm cắt bỏ thủ tục chồng chéo, chuyển sang hậu kiểm, để Việt Nam không còn thua kém Singapore hay Thái Lan về tốc độ khởi sự kinh doanh.
“Nếu chúng ta làm được năm điều này, khu vực kinh tế tư nhân sẽ thực sự trở thành động lực quan trọng nhất của nền kinh tế, đưa Việt Nam vươn lên hàng tiên phong trong kỷ nguyên AI và đổi mới sáng tạo", ông Khoa nhấn mạnh.