Những người đồng sáng lập Google, Larry Page và Sergey Brin, rất thích chơi khăm. Cách đây hơn 25 năm, cứ tới ngày "Cá tháng 4 " là họ lại tung ra những ý tưởng khá kì quặc. Một năm nọ, Google đăng tin tuyển dụng cho trung tâm nghiên cứu Copernicus trên mặt trăng. Một năm khác, công ty cho biết họ có kế hoạch triển khai tính năng “cào và đánh hơi” trên công cụ tìm kiếm của mình…

Những trò đùa ngày một tinh quái khiến người dùng trên khắp thế giới tin rằng cứ tới ngày 1/4 là sẽ nhận được “một cú lừa” từ Google. Và đó cũng là lí do vì sao Page và Brin quyết định tiết lộ một điều mà không ai tin là có thể xảy ra vào ngày 1/4 của 20 năm trước.

Trò đùa
Gmail từng bị cho là trò chơi khăm người dùng của Google

Đó là Gmail, một dịch vụ miễn phí có dung lượng lưu trữ 1 GB cho mỗi tài khoản, một dung lượng gần như quá nhỏ bé trong thời đại iPhone 1 TB như hiện nay. Tuy nhiên vào thời điểm đó, đây là con số dung lượng email quá lớn, đủ để lưu trữ khoảng 13.500 email so với chỉ 30 đến 60 email trong các dịch vụ webmail hàng đầu lúc bấy giờ do Yahoo và Microsoft điều hành. Điều đó cũng có nghĩa là dung lượng lưu trữ email của Google nhiều hơn từ 250 đến 500 lần so với các đối thủ.

Bên cạnh bước nhảy vọt về dung lượng lưu trữ, Gmail còn được trang bị công nghệ tìm kiếm của Google để người dùng có thể nhanh chóng truy xuất thông tin từ email, ảnh cũ hoặc thông tin cá nhân khác được lưu trữ trên dịch vụ. Nó cũng tự động xâu chuỗi các thông tin về cùng một chủ đề để mọi thứ liên quan hiện lên liền mạch khi cần tìm kiếm.

Cựu giám đốc điều hành Google Marissa Mayer, người đã thiết kế Gmail và các sản phẩm khác của công ty trước khi trở thành Giám đốc điều hành của Yahoo, cho biết:

“Mục đích ban đầu mà chúng tôi đưa ra là về ba chữ ‘S’ – storage, search and speed (lưu trữ, tìm kiếm và tốc độ).”

Đó là một khái niệm khó hiểu đến nỗi ngay sau khi hãng tin AP xuất bản bài báo về Gmail vào chiều muộn ngày "Cá tháng 4" năm 2004, độc giả đã bắt đầu gọi điện và gửi email để thông báo cho hãng tin này rằng họ đã bị Google lừa.

“Đó là một phần làm tăng sức hấp dẫn, tạo ra một sản phẩm mà không một ai tin là có thật. Nó đã thay đổi nhận thức của mọi người về các loại ứng dụng có thể có trong trình duyệt web,” cựu kỹ sư Google Paul Buchheit nhớ lại trong một cuộc phỏng vấn gần đây với AP về nỗ lực xây dựng Gmail của ông.

Hãng tin AP biết Google không đùa về Gmail vì một phóng viên của AP đã đột ngột được yêu cầu đi từ San Francisco đến trụ sở chính của công ty ở Mountain View, California để xem thực hư ra sao. Sau khi tới trụ sở của Google, phóng viên này được đưa vào phòng chờ nhỏ và Page đã chờ sẵn ở đó với một nụ cười tinh quái.

Page, khi đó mới 31 tuổi, đã giới thiệu hộp thư đến được thiết kế đẹp mắt của Gmail và chứng minh tốc độ hoạt động của nó trong trình duyệt web Explorer. Và Page chỉ ra rằng không có nút xóa nào xuất hiện trong cửa sổ điều khiển chính, nó không cần thiết vì Gmail có rất nhiều bộ nhớ và có thể được tìm kiếm dễ dàng. “Tôi nghĩ mọi người sẽ thực sự thích điều này,” Page dự đoán.

Cuối cùng, Page đã đúng. Gmail hiện có khoảng 1,8 tỷ tài khoản đang hoạt động - mỗi tài khoản hiện được cung cấp 15 GB dung lượng miễn phí đi kèm với Google Photos và Google Drive

Gmail đã trở thành nền tảng đầu tiên trong việc mở rộng đế chế internet của Google ra ngoài công cụ tìm kiếm vẫn thống trị của hãng. Mặc dù ngay lập tức tạo được tiếng vang nhưng Gmail khởi đầu với phạm vi hạn chế vì ban đầu Google chỉ có đủ năng lực tính toán để hỗ trợ một lượng nhỏ người dùng.

Sự khan hiếm khiến Gmail càng được “khao khát”. Có thời điểm, lời mời mở tài khoản Gmail được bán với giá 250 USD trên eBay. Mặc dù việc đăng ký Gmail ngày càng trở nên dễ dàng hơn nhưng Google vẫn chưa chấp nhận tất cả yêu cầu đăng ký email cho đến ngày lễ Tình nhân năm 2007, họ bắt đầu mở đăng ký cho tất cả mọi người như một món quà.

Sau đó, vào ngày 1/4/ 2007, Google đã công bố một tính năng mới có tên “Gmail Paper” mang đến cho người dùng cơ hội yêu cầu Google in kho lưu trữ email của họ về và sau đó gửi lại cho họ qua đường bưu điện. Google nói rằng các quảng cáo ở mặt sau mỗi tờ giấy sẽ giúp bù đắp chi phí in ấn khổng lồ cho người dùng. Thế nhưng lần này Google thực sự đã nói đùa.